Wednesday, February 7, 2024

Kush ishte Maximilien Robespierre?


 Nga : Mal Berisha

Maximilien Robespierre ishte një figurë kryesore e Revolucionit Francez, i njohur për mbrojtjen që ai iu bëntë ndryshimeve radikale politike dhe sociale.

Ai lindi më 6 maj 1758. Ka studiuar drejtësi në Universitetin e Parisit.

Shkrimet dhe fjalimet e tij të hershme pasqyronin një përkushtim ndaj drejtësisë dhe kundërshtim ndaj tiranisë. Në vitin 1789, stuhia e Bastiljes shënoi fillimin e Revolucionit Francez dhe Robespieri u shfaq si një zë i shquar në Asamblenë Kombëtare.

Si delegat në Estates-General dhe më vonë Asamblenë Kushtetuese Kombëtare, Robespierre mbrojti të drejtën universale të votës, heqjen e feudalizmit dhe vendosjen e një monarkie kushtetuese. Megjithatë, ndërsa revolucioni përparonte, ai u rreshtua gjithnjë e më shumë me fraksionet radikale, veçanërisht me jakobinët. Ndikimi i Robespierit u rrit kur ai u bë anëtar i Komitetit të Sigurisë Publike, një organ i fuqishëm politik i ngarkuar për mbrojtjen e revolucionit.

Ideologjia e Robespierit ishte e rrënjosur në konceptin e republikanizmit të virtytshëm. Ai besonte në sovranitetin e popullit dhe nevojën e virtytit qytetar për të arritur një shoqëri të drejtë. Angazhimi i tij ndaj këtyre parimeve e bëri atë të mbështeste masat radikale, duke përfshirë ekzekutimin e mbretit Louis XVI në 1793.

Viti 1793 shënoi një pikë kthese në karrierën politike të Robespierit. Revolucioni u përball me kërcënime të brendshme dhe të jashtme dhe Robespieri luajti një rol qendror në zbatimin e politikave të njohura si Mbretërimi i Terrorit.

Kjo periudhë u karakterizua nga ekzekutime masive të armiqve të perceptuar të revolucionit. Komiteti i Sigurisë Publike, me Robespierin si një nga figurat kryesore të tij, fitoi pushtet të jashtëzakonshëm gjatë kësaj kohe.

Megjithatë, radikalizmi i Robespierit dhe shoqërimi i tij me Mbretërimin e Terrorit përfundimisht çuan në rënien e tij. Komiteti i Sigurisë Publike u bë gjithnjë e më autoritar dhe qëndrimi pa kompromis i Robespierit e bëri atë armiq brenda qeverisë revolucionare. Në korrik 1794, ai u arrestua gjatë Reaksionit Thermidorian, një grusht shteti kundër elementëve radikalë të revolucionit.

Më 28 korrik 1794, Maximilien Robespierre, së bashku me disa nga bashkëpunëtorët e tij, u ekzekutuan me gijotinë. Rënia e Robespierit shënoi fundin e fazës më radikale të Revolucionit Francez. Reagimi termidorian solli një klimë më të moderuar politike dhe teprimet e Mbretërimit të Terrorit u dënuan.

BURIMI


No comments: