Beethovenfest, gjenitë e "këmbënguljes së fortë"

"Eigensinn" ose "këmbëngulje e fortë“ është motoja e këtij viti. Është një moto që u flet fansave të tij, por që gjithashtu fton spektatorët të mendojnë rreth kuptimit të artit.

Përse një njeri që jeton në kulmin e shpërndarjes mediatike drejtohet drejt një salle koncertesh për të dëgjuar repertorin e muzikantëve të shekujve të kaluar? Beethovenfest 2012 ofron një përgjigje të një lloji të veçantë, të një formati të padëgjuar dhë të paparashikuar.  Motoja e këtij viti, "Eigensinn" (Këmbëngulje e fortë) reflekton artistët e përzgjedhur për programin. Por ajo gjithashtu rrjedh nga një fjali që Ludwig van Beethoven shkruajti në bllokun e tij të shënimeve në vitin 1820: "Arti i vërtetë ka një pikëpamje të tijën, ai nuk mund të imponohet nga modele lajkatare."
Në vështrim të parë, motoja është disi e rëndë. Është e vështirë për t'a përkthyer dhe madje përmban edhe konotacione negative. Drejtuesja e festivalit Ilona Schmiel ishte shumë e vetëdijshme për këtë, në një intervistë që i dha DW. "Një demokraci jeton nga kompromisi," thotë ajo. "Në kohën e Beethovenit forcat që nisën të përdoren për të ngritur një shoqëri civile të shtresës së mesme, në të njëjtën kohë ishin shumë shtypëse për artin. Dhe ishin këta artistë që u përpoqën gjithë jetën e tyre për të rritur, theksuar dhe thelluar këndvështrimet e tyre të cilat historia i konsideron më të suksesshmet."
Emra të mëdhenj, qasje vetjake
Në 66 eventet që nisin nga 7 shtatori e deri më 7 tetor 2012, po shfaqen një numër artistësh që sigurisht janë në lartësinë e motos së festivalit. Ata përfshijnë dirigjentin e ri letonez Andris Nelsons, i cili do të drejtojë koncertin e hapjes së festivalit; maestron 85-vjeçar Herbert Blomstedt, i cili do të dirigjojë "Missa solemnis," dhe dirigjentin e kompozitorin Esa-Pekka Salonen, lindur në vitin 1958, i cili është në podiumin e nëntë simfonive të Beeethoven që përmbyllin festivalin.

Esa-Pekka Salonen do të dirigjojë sinfonitë e Beethovenit

Një program që përfshin këto tre breza dirigjentësh ilustron sa shumë ndryshojnë interpretimet individuale nga historitë personale.
Cage, Schönberg, Beethoven

Në Beethovenfest, "Cage Night" nderon një kompozitor që ndoshta mishëron moton e këtij viti, të këmbënguljeve të forta mbi të gjithë kompozitorët e tjerë modernë: amerikanin John Cage. 100-vjetori i lindjes së tij ishte më 5 shtator të këtij viti. Pak ditë më pas, tetë koncerte u mbajtën në tre vende të ndryshme përgjatë Muzeut Mile në Bonn. Të ftuarit mund të lëviznin nga njëra performancë në tjetrën, diçka që Cage do t'a kishte vlerësuar me siguri.
"Unë mendoj se Cage do të ketë ende ndikim për mijëra vjet, sepse këto janë projekte krijuese që mund të përdoren në çdo epokë", tha Susanne Kessel, e cila ndihmoi në krijimin e konceptit të homazhit të Cage, homazh i cili nuk prezanton thjesht punën e kompozitorit por zhvillon idetë e tij revolucionare. "Kur e vendos në jetën e përditshme, Cage mbetet bashkëkohor dhe gjithmonë tingëllon ndryshe."

Arnold Schönberg e zhvilloi më tej idenë e Beethovenit

Kompozitori i dytë që zhvilloi më tej qasjen e Beethovenit në art është Arnold Schönberg. "Gurrelieder", pjesa e kompozitorit avangardë austriak është në program, dhe programi i gjerë i festivalit e përfshin atë në ekspozitën "Beethoven dhe Schönberg."

"Të kesh këmbëngulje të fortë ka kuptim vetëm nëse ti beson në diçka. Beethoven dhe Schöneberg mbështesnin vërtetësinë e shprehjes. Ata mbështesnin ndershmërinë e vërtetë në punën artistike," shpjegon Christian Meyer, drejtor i Qendrës Arnold Schöneberg në Vjenë. "Dhe shpërblimi i këmbënguljeve të forta u konfirmua, edhe pse dëshirohej diçka tjetër."
E pakonsumuar, por jo e padëgjuar
Nga njëra anë, formatet e koncertit mishërojnë cilësinë e "Eigensinn." Një metodë e pazakontë në Beethovenfest është një koncert me koreografi, në të cilin solisti, orkestra dhe trupa e baletit sjellin "Katër stinët" e Vivaldit si nga ana muzikore, ashtu dhe nga ajo fizike.  Madje formatet ndërthuren çuditshëm me shfaqjen "Specet, kungujt & Co.", në të cilën Orkestra Vjeneze e Perimeve, nga Austria, përdor objekte ushqimore për të krijuar muzikë, me ndihmën e amplifikimeve. Rezultati përfshin një spektër muzikor nga klasikja në muzikën elektronike, dhe deri më tani duket se opinioni e ka pëlqyer së tepërmi dhe unanimisht atë.
Diçka e pazakontë për një festival që mban emrin e Beethoven është performanca nga reperi Samy Deluxe dhe grupi Tsunami, si pjesë e një projekti fitues në të cilin, dhjetë nxënës të shkollave të mesme janë ngarkuar për t'u kujdesur për të gjithë aspektet e menaxhimit të koncertit.
Një festival pa shtëpi

Orkestra vieneze e perimeve.

Organizatorët e festivalit mund të jenë afër realizimit të ëndrrës së tyre kur shohin sallën e koncerteve të ndërtuar në Bonn, një qytet mesatar që i duhet të konkurrojë me shumë qendra të tjera kulturore në një rajon me popullsi të dendur. Dukej sikur ishte koha e duhur për të hequr dorë nga kjo ëndërr. Por tashmë kryebashkiaku i Bonnit Jürgen Nimptsch e ringjalli shpresën duke thënë: "E mbështes absolutisht ndërtimin e saj, sepse në të kundërt do të humbnim një mundësi për të cilën do të na kishte zili e gjithë bota. Ja përse mendoj se duhet bërë."
Por iniciativa private nuk varet vetëm nga miratimi i kryebashkiakut, theksoi Nimptsch. „Në javët e ardhshme, do të na duhet të krijojmë një bazë të sigurt ligjore për marrjen e kredisë.“
Në pritje të 150-vjetorit të ditëlindjes së Beethoven në vitin 2020, politikani përmendi edhe një datë konkrete. „Nëse doni të keni një ceremoni hapëse një vit para këtij përvjetori, me qëllim që të provoni vendin e ri, atëherë ne duhet të paraqesim një kërkesë për lejen e planifikimit paraprak në gjysmën e parë të vitit 2013, me qëllim që i gjithë procesi të funksionojë,“ tha ai. „Dhe kjo është ajo çka ne duam të bëjmë.“