Leka, mbreti i shqiptarëve, si e donte qeveria e Hoxhës

Anna Pukas

Ai është trashëgimtar i ligjshëm i Libisë në fron, i cili është "gati të drejtojë", por për 23 vjet Princi Mohammed el-Senussi ka qenë në ekzil në Londër. Dhe nuk është i vetmi mbretëror i rrëzuar që jeton atje...
Nëse kolonel Gadafi lëviz nga pushteti, kush do të plotësojë vakuumin e pushtetit në Libi? Një hap përpara, Mohammed el-Senussi, 48 vjeç, nipi dhe trashëgimtari i mbretit Idriz, mbretit të fundit në Libi. Mohammed ishte 6 vjeç në 1969-ën kur Gadafi mori pushtetin dhe e vendosi familjen mbretërore në arrest shtëpie. Në 1982-in, familja u detyrua forcërisht të jetonte në një kasolle plazhi pasi shtëpia e tyre dhe gjithë ato që u përkisnin u shkatërruan. Ata më në fund u lejuan që të largohen nga Libia drejt Britanisë në 1988-ën. Mohammed u bë princi i fronit pas vdekjes së të atit në 1992-in. Tani, kryengritjet kanë rikthyer memorien libiane të asaj kohe para Gadafit, pikërisht kur një mbret drejtonte Libinë. "Cilatdo të jenë limitimet e qeverisë që zgjatën nga 1951 në 1969-ën, nuk ishte kleptokracia që u vendos nën regjimin e Gadafit", thotë Mohammed. Ai gjithashtu deklaroi që kërkon të kthehet në Libi. "Familja Senussi e konsideron veten në shërbim të njerëzve në Libi. Nëse ata zgjedhin monarkinë, ne jemi gati të qeverisim. Nëse do të zgjedhin republikën, ne po ashtu do ta respektojmë vendimin. Është e rëndë të jetosh në ekzil. Në fund, çdokush ka nevojë të kthehet në shtëpinë e tij".
Mbreti Constantine II i Greqisë
Ai është ndër më të njohurit e monarkëve që jetojnë në ekzil në Britani, për shkak të marrëdhënieve të ngushta me familjen mbretërore në Britani, që e quan atë Tino. Ai është kushëriri i dytë i princit Charles që e zgjodhi të ishte nuni i princit William. Constantine ishte 24 vjeç kur pati suksesin e të atit Paul në 1964 si i gjashti, dhe sikurse doli, ishte mbreti i fundit i Greqisë. Tri vite më pas ai u rrëzua nga një grusht shteti militar, sipas të cilit, disa thonë se ndihmoi të legjitimonte duke qenë dakord të betohej në qeverinë e re.
Ai asnjëherë nuk abdikoi nga froni dhe mbeti zyrtarisht mbret për 7 vite, derisa Greqia hoqi dorë nga Monarkia në 1974-ën pas një referendumi. Ai dhe bashkëshortja, ish-princesha e Danimarkës, Anne-Marie, u vendosën në Hamstead, pjesën veriore të Londrës. Qeveria republikane nuk i konfiskoi pronat e Constantine në Greqi, por kundërshtoi me forcë atë të vizitonte vendin. Ai nuk u kthye deri në 1981 dhe në atë kohë, ishte veç për disa orë për të ndjekur funeralin e së ëmës. Kishte protesta gjatë një vizite tjetër në 1993-in dhe qeveria i kërkoi të largohej. Përmes udhëtimeve të lira brenda dhe jashtë Greqisë, atij iu mohua një pasaportë greke sepse refuzoi të adaptonte mbiemrin, duke insistuar që si Mbreti Constantine nuk kishte një të tillë.
Princi i kurorës,
Aleksandri i Jugosllavisë
Djali i vetëm i Peter II, mbreti i fundit i Jugosllavisë, Aleksandër, u lind në korrik 1945 në suitën 212, në hotelin 'Claridges' në Londër, i cili për një kohë të shkurtër u deklarua se ishte pjesë e Jugosllavisë, duke bërë të mundur që princi i vogël të deklarohej se kishte lindur në një territor jugosllav. Gjyshërit e tij ishin mbreti George VI dhe vajza e tij, princesha (më pas mbretëreshë) Elizabeth. Jugosllavia u deklarua republikë kur Aleksandri ishte vetëm katër muajsh. Në 1947-ën, familjes së tij iu hoq shtetësia jugosllave dhe iu hoqën të gjitha pronat. Aleksandri u edukua më së shumti në Britani, në shkollat publike Gordonstoun dhe Millfield dhe në shkollën e oficerëve në Aldershot. Luftërat në Ballkan gjatë viteve '90 e panë mbretërinë të tkurret në treçerekun e vet. Tani ka mbetur vetëm Serbia, që ai e vizitoi për herë të parë në vitin 1991. Ai ka shkuar shpesh pas rënies së Millosheviçit në 2000. Vitet që pasuan qeveria e Serbisë i ktheu nënshtetësinë dhe e lejoi që të përdorte pallatet mbretërore të konfiskuara. Ai përkrah rivendosjen e një monarkie konstitucionale në Serbi, por qëndron jashtë politikës aktive. Aleksandri e humbi vendin e tij në radhën e linjës britanike (që e kishte mbajtur si një pasaardhës i mbretëreshës Victoria), kur ai u martua me princeshën katolike Maria e Orleans-Braganza, por tre djemtë e tij, princi Peter dhe binjakët Philip dhe Aleksandër janë në radhën e 94, 95, 96 të fronit britanik.
Khani i Kalatit, Pakistan
I arritur së fundmi në ekzilin mbretëror, Mir Suleman Dawood Khan (mbretëruesi) i Kalatit, një ish-shtet në Baluchistan dhe tani pjesë e Pakistanit, kërkoi strehim në 2006-ën për shkak të dhunës në mbretërinë e tij. Atij iu dha azili dhe tashmë jeton në tri dhoma në Cardiff, duke menduar rikthimin në tokën e vet për të bërë fushatë për një demokraci më të madhe.
Shwebomin,
princi i fronit të Burmës
Burma nuk ka pasur monarki që nga 1885, por si pretendues i fronit Shwebomin ka deklaruar: "Qëllimi im është të sjell demokracinë në Burma, me mua si mbret". I lindur në 1942-in, ai ishte 13 vjeç kur vendin e mbretërisë e zuri Junta. Ai u dërgua në Britani për edukim dhe siguri. Ai studioi për inxhinieri mekanike e termodinamike dhe mori një master në administrim biznesi nga Instituti prestigjioz Cranfield (tashmë universitet) dhe studioi marrëdhënie ndërkombëtare në Universitetin e Kentit. Ai është profesor në East London College në Leytonstone, dhe në 1982-in krijoi shoqërinë mbretërore të Burmës që ndihmon refugjatët dhe jetimët në Rangoon.
Froni i Princ
Lekës së Shqipërisë
Prindërit e tij, mbreti Zog I dhe mbretëresha Geraldine e lanë Shqipërinë kur Italia pushtoi vendin, vetëm dy ditë pas lindjes së Lekës në prill 1939. Ministri i Jashtëm italian personalisht kërkoi pallatin mbretëror në Tiranë dhe kur gjeti njolla gjaku në shtratin e mbretëreshës, kalonte mes për mes saj duke bërtitur: "Këlyshi është arratisur!". Ky fillim dramatik ishte vetëm fillimi i asaj që do të konsiderohej një jetë e prishur. Familja mbretërore jetoi për pak kohë në hotelin 'Ritz' në Londër, përpara se të lëviznin në 1941-in drejt Sunnunghill, Berkshire dhe më pas në Parmoor, afër Frieth në Buckinghamshire. Pas Luftës së Dytë Botërore prindërit e Lekës shkuan në Egjipt, por e lanë Lekën në Britani për edukimin e tij. Pasi përfundoi Akademinë Mbretërore Militare në Sandhurst, ai u bashkua me ushtrinë britanike. Më pas u bë një tregtar i suksesshëm i artikujve të përdorimit të gjerë. Pas vdekjes së të atit në vitin 1961, 22- vjeçari Leka e shpalli veten Mbret të Shqipërisë në qeverisjen në ekzil. Ai u vendos në Spanjë me gruan e tij Susan, një australiane, por ishte rrugës për të nisur një jetë të re në Rhodesia, kur avioni i tij u rrethua nga trupa gjatë mbushjes me karburant në Gabon. Leka u shfaq me një bazoka duke trembur ushtarët. Doli se qeveria shqiptare kishte paguar afrikanët që ta rrëmbenin. Kur në pushtet në Rhodesia erdhi Robert Mugabe, Leka dhe Susan lëvizën në Afrikën e Jugut, ku iu dha edhe statusi diplomatik. 72 vjeç, Leka u kthye në Shqipëri dhe tani jeton në Tiranë. Suzana vdiq në vitin 2004.
Mbreti i Skocisë
Që kur lindi në Bruksel në 1958, Michel Roger Lafosse shpalli se ishte një pasardhës i Princit Charlie të Bonnie dhe trashëgimtar i fronit në Skoci. Që nga viti 1979 e konsideroi veten HRH Princi Michael James Alexander Stewart, konti i 7-të i Albany. Pranohet gjerësisht se linja mashkullore e Shtëpisë mbretërore Stuart vdiq në 1807 me Henry Benedict Stuart, vëllai më i ri i Princit Bonnie, Charles Edward Stuart. "Nuk ka ndodhur kështu", thotë Lafosse. Ai deklaron se Charles Edward Stewart anuloi martesën e parë dhe në mënyrë të fshehtë u martua me Marguerite O'Dea d'Audibert e Lussanës, Konteshë e Massilan. Në 1786-ën ata patën një djalë, Edward James Stuart, konti i Albany - dhe stërgjysh i Lafosse/Stuart. Ai u bë një qytetar britanik gjatë viteve '90, u vendos me shtëpi në Edinburg dhe shkroi një libër "Monarkia e harruar e Skocisë", i publikuar në 1998. Megjithatë në 2002-in, autoritetet në Bruksel zbuluan se ai kishte falsifikuar certifikatën e lindjes që i quante prindërit e tij si Gustave Lafosse de Chatry, Baroni i pestë i Chatry dhe Princesha Renee Julienne Stewart dhe ai ishte në fakt djali i Gustave Lafosse, tregtar dhe Renee Julienne Dee, e punësuar në biznes. Ky zbulim komprometoi vlefshmërinë e shtetësisë britanike dhe thuhet se ai do të duhet të kthehet në Belgjikë.
Princi i fronit të Etiopisë
Nipi 57-vjeçar i Perandorit Haile Selassie shkoi në Eton dhe ishte në Oxford kur kolapsoi monarkia etiopiane. Ai qëndroi në Britani duke përfunduar studimet në Cambridge. Pas një kufizimi në fushën e bankave në SHBA, ai u kthye në Britani për të qenë afër prindërve dhe jetoi një kohë në Mançester. Ai është i divorcuar me një vajzë dhe që nga vdekja e të atit ka qenë zyrtari mbretëror i Etiopisë dhe jeton një pjesë të vitit në Addis Ababa.
Sulltani i Zanzibarit
Në 1963, një grup ishujsh përrallorë të bregdetit të Tanzanisë morën pavarësinë nga Britania si një monarki konstitucionale nën Sulltanin Jamshid bin Abdullah, që ishte në fron për tre vjet. Ai u rrëzua vetëm një muaj më vonë dhe iku në ekzil në Britani, ku qëndron edhe ditët e sotme në moshën 82-vjeçare. Jeton në Portsmouth me gruan dhe gjashtë fëmijët e tyre.