Lamtumirë Ardian Klosi! Miq e kolegë homazhe për publicistin

Miq, kolegë, të afërm e familjarë i jane drejtuar Biblotekës Kombëtare në kryeqytet për të përshëndetur për herë të fundit, Ardian Klosin.

Homazhet në nderim të publicistit Ardian Klosi nisën rreth orës 12:00 dhe do mbyllen ne oren 14:00.

Personalitete te ndryshme te artit, kultures, politikes e shoqerise kane ngushelluar bashkeshorten dhe 2 vajzat e Klosit ne homazhet ne nderim te publicistit.

Homazhe pranë arkivolit të të ndjerit kreu dhe Kryetari i Partisë Socialiste Edi Rama i shoqëruar nga disa deputetë socialistë.
Rama pasi përfundoi homazhet në Biblotekën Kombëtare shkruan në rrjetin social Twitter
“Ardian Klosi,vdiq për të mos vdekur kurrë. Njerëz të letrave e njerëz të zakonshëm po i japin lamtumirën Danit në Bibliotekën Kombëtare ku miku i tij Aurel Plasari organizoi homazhet. Dani do të dalë nga biblioteka për të shkuar në shtëpine e fundme në varrezat e Sharrës, ashtu sic vendosi vetë”.

Paskal Milo, politikan, kreu i PDS theksoi se Klosi është një nga korifejtë e botës së intelektualëve dhe do kujtohet përherë si i tillë.
“Nganjëherë nga kjo botë kështu si pa e kuptuar lindin mjaft njerëz që nuk i manifestojnë vlerat e tyre të vërteta sepse janë shumë thjeshtë, janë njerëz që mbi të gjitha tregojnë me anonimalitetin e tyre, gjithë botën e tyre të brendshme intelektuale që kanë. Dhe Ardiani kishte një botë shpirtërore të pasur dhe nuk lodhej të manifestonte ato vlera.
Të vjen keq për cdo humbje njerëzore, por kur humbin vlera të tilla të rralla, është e vështirë ta pranosh. Dani do kujtohet si një nga korifejtë e intelektualizmit shqiptar, kështu do kujtohet përherë”

Ministri i Kulturës Turizmit Rinisë dhe Sporteve, Aldo Bumci në përfundim të homazheve në Bibliotekën Kombëtare theksoi se, "sot shenohet humbja e nje aktivistt te palodhur dhe humbje e një prej zërave intelektualë".

I pranishëm në homazhe, sekretari i Përgjithshëm i LSI-së, Luan Rama e konsideroi humbjen e Klosit si humbje të një njeriu me dimensione të mëdha.
“Është një humbje e rëndë dhe e pazëvendësueshme për familjen dhe tërë opinionin. Humbja e një njeriu me dimensione të spikatura. Nderim dhe mirënjohje për gjithshka që ka bërë , sidomos në letrat shqipe. Të gjithë kemi se cfarë të gjejmë si referencë të vlerave në gjithë veprimtarinë e Klosit, për ta ruajtur si shembullin e qytetarit të vendit.”

Ndërsa për bashkëpunëtorin e tij Remzi Lani, Klosi ishte një përkthyes i jashtëzakonshëm, publicist , një mendje e lirë dhe e hapur.

Homazhet zgjaten 90 minuta.
Në orën 14:00, trupi i pajetë i Klosit do të niset drejt varrezave të Sharrës, aty ku do të prehet përjetësisht.

Publicisti Ardian Klosi u vetëvar rreth orës 21:00 të së enjtes në banesën e tij në afërsi të Liqenit Artificial, në një ambient të përshtatur si depo. Sipas policisë nga hetimet e para rezulton se 55-vjeçari kishte disa kohë që vuante nga gjendja depresive, si dhe kishte tentuar disa herë të vetëvritej.

Pak kohë më parë, Klosi u shtrua në spital pasi kishte pirë një sasi të madhe ilaçesh, por për fat ndihma e shpejtë mjekësore e shpëtoi nga vdekja. Mbrëmjen e së enjtes sapo është gjendur i vetëm në shtëpi, ka ndërmarrë aktin tragjik të vetësakrifikimit.

(d.b/BalkanWeb)

Vetëvrasja, Timo Flloko: 20 minutat e fundit me Danin
KLODIANA LALA
Vetëvrasja tragjike e Ardian Klosit e ka trishtuar pafund aktorin e madh Timo Flloko. Me dhimbje, Flloko rrëfen momentet e fundit që kaloi me publicistin, vetëm pak orë para se Dani siç e thërret ai, ndërmori aktin tragjik. Për aktorin e madh, miku i tij Ardian Klosi ishte një ishte një intelektual i klasit të parë, elitist në idetë e tija, një përkthyer i rangut të parë e një personalitet shumë dimensional. "Si njeri i madh që ishte, ai bëri një zgjidhje. Të mëdhenjtë nuk gjykohen për zgjidhjet që bëjnë", - shprehet Timo Flloko. Aktori zbardh edhe mesazhin e fundit që publicisti la për të shoqen Jutta, përpara se të vetëvritej...
Z.Flloko, jeni personi i fundit që e keni takuar të ndjerin Ardian Klosi. Si ishin momentet e fundit me të?
Vdekja ishte një fatalitet. Një gjë që në fakt, në çast nuk e besova dot dhe ende nuk e besoj. Unë zakonisht shkoj bëj shëtitje dhe tani që është hapur rruga e makinave shkoj drejt e mbërrij deri në skaj ku ndodhet shtëpia e Danit. Ndonjëherë e thërras. Ai ka një pemë jargavanësh në kopësht. Ndonjëherë e merrja në telefon dhe i thoja Dani më këput nja dy degë jargavanësh. Kemi qenë miq. Nganjëherë kemi bërë projekte bashkë, Hajnen, Gëten e Kafkën. E mora në telefon dje (të enjten); Dani je aty? Thotë; Po. Më këput nja dy degë. Kam frikë se janë tharë, po diçka ka mbetur. Mirë i thashë, po priji të gjata. Kaq ishte telefonata dhe shkoj i afrohem gardhit. Rreth orës 19:00 apo 19:30. Ishte paksa muzg. Ndërkohë dëgjoj Juttën, të shoqen (fotografja gjermane Jutta Benzenberg), që më thotë Timo hajde pije një kafe. Thashë jo, dua të vazhdoj që të eci. Nejse. Më tha dhe njëherë dhe u futa brenda. U ulëm, Dani solli jargavanët, Jutta këputi nja dy trëndafila. U ulëm dhe folëm. E pyeta a kishte qenë në Dardhë. Ishte kënaqur shumë, kishte një dy tri ditë që ishte kthyer. Tha Dardha është vend shumë i bukur. Nga lartësitë e saj mund të shohësh Olimpin. Më tha ke qenë ndonjëherë. Po kam qenë i thashë. Dardha, Qyteza e Sinica janë fshatra shumë të bukura. Biseda tjetër ishte se çfarë kishte bërë këto ditë. Tha se kam parë një ekspozitë interesante të Fatos Lubonjës. Folëm për Brehtin, të cilin donte ta ribënte në muajin maj, poezitë erotike të tij që kishim dhënë shfaqje në Black Box, në Akademinë e Arteve. Pastaj folëm për Faustin. E për mundësinë e zgjedhjes së Presidentit. Madje i thashë një moment: Ja ti mund të ishe një President potencial. Ai qeshi. Tha Jutta, po dhe unë kështu mendoj. Më mirë të jetë ndonjë femër tha. Nejse. Biseda rrodhi sërish për Faustin, për përkthimin e tij. Kjo ishte pak a shumë e gjitha, nja 15 apo 20 minuta. Një bisedë shumë e ngrohtë, por unë nuk munda të konstatoj në asnjë moment ndonjë trishtim apo melankoli në sytë e tij. Ishte shumë i qetë. Erdhi fjala për vajzën e tij (Katerina, vajza e vogël). E pyeta se çfarë do të vazhdojë. Më tha që vajza do të studiojë në Gjermani, mundet për regjizurë, mundet për diçka tjetër. Vajzën tjetër e ka në Paris (Ana, vajza e madhe). Ishte krejt normal. Më përcolli teksa dilja. I them ky vend është shumë i bukur. Edhe këtu është një natyrë e bukur. Aty tek porta, teksa po e mbyllte Jutta më thotë do zbresësh në qytet? Po i thashë unë. Po ti je me makinë e pyeta. Po më tha. Po mirë i thashë ti shko, se unë po eci sepse dua të eci. Mora lulet. Në momentin e fundit, Dani mbylli portën, i vuri ganxhën. Jutta doli, u nis me makinë. Unë i prek dorën dhe i thashë Dani më merr në telefon sepse jam i lirë këto kohë, kur të duash më merr. Gjithmonë, që kur morëm vesh që ndodhi shtrimi i tij në spital, kam dashur të tregoj sigurisht më shumë dashuri ndaj tij. Ai ishte i 'hollë' dhe e kuptonte. Në fund i thashë, këto jargavanët si diçka nga Fausti. Qeshi dhe më pa, mirë Timo do të shihemi më tha. Ky ishte fundi. Unë mora rrugën tatëpjetë. Pas afër gjysmë ore më merr motra e tij Mira dhe më tha se çfarë kishte ndodhur.
Nga shtrimi në spital e deri në momentin e fundit ju kishte lënë të kuptonit se do të shkonte deri në këtë pikë?
Kishim folur. Atëherë më kishte thënë se ka ekzagjerim në këtë se çfarë thuhet. Nuk kam dashur të flas në detaje për sëmundjen e tij dhe nuk kam folur në fakt absolutisht për të. Ka qenë një çështje "No comment!". Sigurisht nuk e kam hapur atë temë. I kam thënë je mirë?. Po jam mirë, ka thënë. Kishte nisur të ecte me biçikletë, të rikuperohej. Tani sëmundjet janë të paparashikueshme. Unë do doja të thoja këtë gjë, ai ishte një intelektual i klasit të parë, elitist në idetë e tija, një përkthyes i rangut të parë, një personalitet shumë dimensional dhe si njeri i madh që ishte, ai bëri një zgjidhje. Të mëdhenjtë nuk gjykohen për zgjidhjet që bëjnë. Sigurisht është fatalitet ikja e tij, jo vetëm për të afërmit, miqtë, por edhe për intelektualët shqiptarë, për letrat shqipe, për të ardhmen. Por ai e la hijen e personalitetit të tij që është e padiskutueshme. Iku i ri, 55 vjeç me atë kondicion fizik mund të jetonte shumë më gjatë.
Mesazhin e fundit për kë e la z.Klosi përpara se të kryente aktin tragjik?
Ai la një mesazh të shoqes. Mesazhi ishte ky. Unë po e perifrazoj siç ma tha e motra. "Kaluam shumë bukur. Ishte fjala për atë pak kohë që kaluam aty. Unë nuk mund të vazhdoj më. Kur të kthehesh eja pa vajzën". Ky ka qenë mesazhi. Këtë si kohë duhet t'ia ketë çuar në kohën ka vendosur të kryejë aktin; vetëvrasjen fatale.

Pasi u largua Flloko nga banesa e Klosit
E bija Katerina, e bija e Ardian Klosit, e ka telefonuar e para policinë duke njoftuar se babai i saj do të vetëvritej. Telefonata në polici është bërë në orën 21:00 të mbrëmjes dhe duket se përkon pikërisht me momentin kur e shoqja e publicistit, Jutta Benzenberg, mori një mesazh ku Ardiani i rrëfente se do të vetëvritej, akt të cilin e ka realizuar deri në momentin kur familjarët kanë mbërritur në shtëpi.

Teksti i mesazhit që Ardian Klosi i dërgoi të shoqes Juttës para se të vetëvritej:
"Kaluam shumë bukur. Ishte fjala për atë pak kohë që kaluam aty. Unë nuk mund të vazhdoj më. Kur të kthehesh eja pa vajzën".

Publicisti Ardian Klosi u vetëvar rreth orës 21:00 të së enjtes në banesën e tij në afërsi të Liqenit Artificial, në një ambient të përshtatur si depo. Sipas policisë nga hetimet e para rezulton se 55-vjeçari kishte disa kohë që vuante nga gjendja depresive, si dhe kishte tentuar disa herë të vetëvritej. Pak kohë më parë, Klosi u shtrua në spital pasi kishte pirë një sasi të madhe ilaçesh, por për fat ndihma e shpejtë mjekësore e shpëtoi nga vdekja. Mbrëmjen e së enjtes sapo është gjendur i vetëm në shtëpi, ka ndërmarrë aktin tragjik të vetësakrifikimit. Homazhet në nderim të publicistit Ardian Klosi do të mbahen rreth orës 12:00-14:00 tek Bibloteka Kombëtare. Në orën 14:00, trupi i pajetë i Klosit do të niset drejt varrezave të Sharrës, aty ku do të prehet përjetësisht.

(d.b/GazetaShqiptare/BalkanWeb)

Ledi Shamku: S’ia fal vetes që nuk i ndenja më pranë Danit 
 Gjuhëtarja Ledi Shamku i përgjigjet e përlotur interesimin tonë. Për të Ardian Klosi, që ajo e thërriste Dani, ishte miku më i mirë.

“Ishte i vetmi shok i vërtetë që kisha, të tjerët thjesht i kam të njohur. Nuk ia fal dot vetes që nuk i ndenja më pranë Danit, ka për të qenë brengë e gjatë, por m’u duk mirë. Kam një peng në zemër, që do të më gërryejë gjithë jetën. Më mori para dy ditësh në telefon dhe nuk iu përgjigja se isha në komision. As këtë nuk ia fal vetes kurrë, sepse unë nuk e telefonova më...”, tregon ajo përmes ngashërimeve.

Shamku shprehet se, takimi i fundit me Danin ka qenë para pasditja e para 5-6 ditëve dhe aty ai i ka shprehur dëshirën t’i kthehej albanologjisë, madje donte të fillonte punë në Institutin e Gjuhësisë, por njëkohësisht mendonte t’i rikthehej mësimdhënies duke edukuar brezin e ri të studentëve me leksione në fakultet.

Shamku rrëfen se, publicisti Klosi s’donte të merrej më me të huaj. “E ndjeva zërin që i dridhej, por m’u duk se i kishte kaluar problemet. Kishte një tufë planesh në duar, po mblidhte për të botuar më të mirat shkrime të Aleksandër Xhuvanit dhe rrëfimet e të vjetërve mbi kalanë e Elbasanit”, përfundon ajo.

(GazetaShqiptare/BalkanWeb)

 Shkrimi i fundit para vdekjes nga Ardian Klosi

Shkrimi i mëposhtëm është publikuar më 2 prill 2012 dhe ishte i fundit që u shkrua nga i ndjeri Ardian Klosi.

Një njëmijëvjeçar e gjysmë

Nga Ardian Klosi

Ka dalë para pak kohësh pranë shtëpisë botuese Pusted në Regensburg të Gjermanisë një vepër e përmasave të mëdha për historinë e Ballkanit: Historia e Europës Juglindore – nga mesjeta e hershme deri në ditët e sotme, nën kujdesin e Konrad Clewingut dhe Oliver Jens Schmittit.

Institucione botuese të këtij bleu voluminoz që përfshin 840 faqe të një tipografie të imët, janë Instituti i Europës Juglindore në Regensburg dhe Instituti i Historisë së Europës Lindore në Vjenë. Konrad Clewing, i datëlindjes 1967 është studiues i historisë së kohës së re në vendet e Ballkanit dhe nëndrejtor i institutit të Regensburgut, ndërsa Oliver Jens Schmitti, i mirënjohur në vendin tonë për librat “Arbëria venedike” dhe “Skënderbeu”, lindur më 1973, është studiues i arealit ballkanik për mesjetën por edhe kohën e re, profesor i institutit vjenez, njëkohësisht anëtar i Akademisë së Shkencave të Austrisë.

Grupi i autorëve përgatitës përfshin veç dy historianëve të lartpërmendur edhe: Ulf Brunnbauerin, Markus Kollerin, Peter Mario Kreuterin, Wim van Meursin, Michael Portmanin, Günter Prinzingun, Gottfried Schrammin, Holm Sundhausenin, Betrix Romhányin, Harald Rothin dhe Daniel Ursprungun.

Anekse të këtij vëllimi janë: një tabelë me konkordancat e toponimeve kryesore të rajonit; një listë e ngjarjeve më të rëndësishme për epokën nën vështrim, një parathënie e dy profesorëve përgatitës, një bibliografi e përgjithshme, indeksi i personave të përmendur dhe një kapitull hartografik me 16 harta me ngjyra e po aq në bardhezi.

Libri duhet përshëndetur për disa arsye: Ai vijon traditën më të mirë të historiografisë së gjuhës gjermane me objekt Europën Juglindore; autorët e tij janë jo vetëm historianë të tablove të gjera por edhe specialistë të ngushtë për vende dhe periudha të caktuara; së treti, mënyra e trajtimit është e çliruar nga çdollojpartiprije e sidomos këndvështrimi të ngushtë nacionalist.

Katërmbëdhjetë nënndarjet kryesore të vëllimit janë si vijon: 1. Europa Juglindore: hapësirë dhe histori; 2. Nga 500 në 900 mbi truallin e spastruar romak: aleanca politike-ushtarake dhe krishterizimi i dytë (kapitull i shkruar nga Gottfried Schramm, i mirënjohur për librin e tij mbi besët dhe teorinë e prejardhjes së shqiptarëve prej tyre); 3. Sundimi perandorak dhe konsolidimi brendarajonal në mesjetën e lartë: Bizanti dhe bota e shteteve të Europës Juglindore; 4. Mesjeta e vonë në Europën Juglindore (me bashkautorë O.J. Schmitt dhe D. Ursprung); 5. Europa Juglindore nën shenjën e sundimit perandorak: Perandoria osmane nga shek. 16 në shek. 18; 6. Nën shenjën e sundimit perandorak: Europa Juglindore nën sundimin e krishterë në fillimet e Kohës së Re (bashkautorë Harald Roth dhe O.J. Schmitt); 7. Shoqëria dhe kultura në Europën Juglindore nga fillimi i shek. 19 deri në mes të shek. 20; 8. Sistemi i shteteve dhe veprimi brendashtetëror në një hapësirë multikulturore: Europa Juglindore në shekullin e gjatë të 19 (shkruar nga K. Clewing); 9. Historia politike e Europës Juglindore nga 1918 deri më 1945; 11. Shoqëria dhe shndërrimi shoqëror në Europën Juglindore pasi vitit 1945; 12. Ndërtimi i kombeve dhe nacionalizmi në Europën Juglindore (shkruar nga K. Clewing); 13. Krizë, stabilizim dhe integrim: historia politike e Europës Juglindore pas fundit të socializmit, e në mbyllje 14. Epilog: shtresëzimet kohore të së tashmes në rajon (nga dy përgatitësit).

Si mund të përkufizohet rajoni?

Njëra nga përgjigjet, shkruajnë autorët, mund të ishte: Ajo pjesë e Europës që ka nënndarjet më të shumta gjuhësore dhe kulturore. Është një hapësirë që përfshin gjithë çka shkon nga Hungaria historike në Egje e në Bosfor, me rreth 100 milionë banorë, një e treta e të cilëve flet gjuhë sllave, rreth 24 milionë flasin rumanisht, nga rreth 10 milionë flasin hungarisht, greqisht, turqisht, rreth 6,5 milionë flasin shqip, pa përmendur folës të grupeve më të vogla gjuhësore.

Sado që rajoni mund të shihet si njësi historike, atij nuk mund t’i përfytyrojmë kufij të ngurtë, përkundrazi, duhen theksuar breza të gjerë kalimtarë që e lidhin p.sh. në drejtim veriperëndimor me Europën Qendrore gjermane, në verilindje me hapësirën sllavoperëndimore e lindore, në perëndim me zonën adriatike që ka vulën italiane, ndërsa në juglindje me Azinë e afërme. Kufij të palëvizur gjeografikë Europa Juglindore ka vetëm me detet…

Përse jo histori vendesh të veçanta?

Historia e Europës Juglindore nuk mund të jetë një renditje historish të veçanta kombëtare. Shumica e shteteve kombëtare në këtë rajon janë relativisht të reja, identitetet përkatëse kombëtare (por jo të gjitha identitetet etnike-kulturore) janë, ashtu si në pjesë të tjera të Europës, rezultat i zhvillimeve nga shek. 19 në shek. 21. E sidomos renditja e historive të veçanta kombëtare do të fshihte ato tipare të shumta të përbashkëta që dallojnë hapësirën historike Europë Juglindore, të cilat i kapërcejnë kufijtë gjuhësorë dhe etnike. Një mënyrë të vështruari kombëtare do të dështonte edhe për shkak të larmisë etnike e fetare, që aq shumë është shkatërruar në shek. 19 e 20, si dhe për shkak të mungesës së hapësirave të mëdha homogjene etnike.

Përse nis kjo histori në mesjetën e hershme?

Përjashtimi i lashtësisë u bë mbi bazën e një konvencioni, i cili lidhet me kompetencat e historianëve autorë. Hartuesit shpresojnë që një botim i ardhshëm të mbulojë epokën antike; ata theksojnë se janë të vetëdijshëm për nënshtresën e kulturës mesdhetare, përveç asaj greke të lashtë, në rajonin europianojuglindor – ndryshe nga bota e sllavëve të lindjes ose të perëndimit; gjithashtu për lidhjen gjuhësore që kanë me lashtësinë grekët, rumunët e arumunët si dhe shqiptarët.

Gjithsesi, fillimi me mesjetën e hershme e ka dhe një përligjje: Shumë më tepër sesa në pjesën perëndimore të Perandorisë romake, shpërbërja e perandorisë së Lindjes në thuajse gjithë Europën Juglindore ishte një prerje e thellë. Më pak shtegtimet gjermanike dhe shumë më tepër zaptimi i tokave prej sllavëve dhe dyndjet e popujve të stepave (sikurse ishin hunët, avarët, protobullgarët, magjarët) i shkatërruan thuajse krejtësisht qytetërimin e antikitetit të vonë, botën e qyteteve dhe kishën e krishterë si bartëse të kulturës, duke e ndryshuar nga shek. 6 në shek. 10 prej themeli fytyrën gjuhësore dhe kulturore të Panonisë e të Gadishullit ballkanik.

S’na mbetet veç të urojmë në një të ardhme të afërt një botim të plotë në shqip të kësaj vepre sa informuese aq dhe profesionale në tablotë dhe analizat që shtjellon. (Shkrimi i botua tek Shekulli) 

Qosja: Vdekjen na e shkaktoi ndotësia politike

Një nga personalite tet më të shquara të letrave shqipe, shkrimtari, historiani dhe studjuesi, Rexhep Qosja e cilësoi një humbje të madhe ndarjen e parakohëshme nga jeta të publicistit, Ardian Klosi. Sipas tij kjo vdekje u shkaktua nga ndotësitë politike e intelektuale që sipas Qoses kanë pushtuar shoqërinë shqiptare. “Më pikëlloi shumë vdekja e Ardian Klosit. Ajo është vdekje për pikëllim të thellë e të përgjithshëm, sepse ajo është vdekje e shkaktuar prej ndotësive politike e intelektuale që e kanë pushtuar jetën shqiptare sot. I veçantë me sjellje e me mendime, ai s’mund të pajtohej me këto ndotësi. Vdekja e tij e papritur është dënimi më i madh që i shqiptohet kësaj rënie të tmerrshme morale, politike dhe intlektuale në jetën tonë të sotme”, u shpreh dje shkrimtari i njohur, Rexhep Qosja.

(d.b/GSH/BalkanWeb)

Papafingoja e krismës së thatë

NGA: EDI RAMA

Jemi tallur shpesh kahera me të papërmbajtur gaz për vdekjen e gjithnjë e tallura mbaronte me hamend-jen se cili nga të dy do të shkruante obituarin e tjetrit . Sikur s’vete të të lëvdonj kur të vdesësh se do ta bëjnë të tërë, ndaj lermë të vdes unë më i pari, më thosh doktori, e aman, shtyhej Dani më tutje, mos më lëvdo e bëj çmos t’i pengosh sa të mundësh të më lëvdojnë, se do të detyrohem të ngrihem nga varri e t’i bënj ta ndërrojnë menjëherë pllakën, nuk i duronj dot lëvdatat e tyre teksa më kallin në dhe e unë s’u gjegjem dot.
***
Ishte ilaç i fortë doktor Klosi, kështu e thërrisja e kështu i’a kam të shkruar edhe emrin në celuarin nga e thirra për të fundit herë mbrëmë që s’ma hapi e s’ma hapi të tijin në ato dekika tmerri, kur zilja e vet binte e binte në shtëpinë buzë liqenit po ku i measnjëtëpërngjasuarin mik i shtrenjtë, kishte lënë vetëm trupin e varur në Papafingon e Krismës së Thatë. Krisma e Thatë ishte bërë pjesë e lojës sonë të fjalëve për vdekjen qyshse me duart e tij që s’u binin veç tasteve të kompjuterit, po kapnin edhe gurë për të bërë mure edhe vegla për të prerë e latuar dërrasa dhe sajuar dyshemera e dritare, doktor Klosi ishte duke e ndërtuar me kursime e hope atë shtëpi të paqme, larg Tiranës e mes ullishtave që u bënë makthi i tij i madh ngaqë i zhbëheshin vit pas viti para syve prej furisë barbare të ndërtimeve mbi liqen. Më ngjiti deri lart mes të qeshurash në kantierin e tij prej ustai sqimatar, duke më treguar se si kishte përzënë muratorë të pagdhendur e marangozë çaprazë, ngase i kishte ardhur në majë të hundës se sa keq silleshin me gurët e me turrën e dërrasave të palatuara, e më tregoi atë ditë edhe papafingon që shikonte nga liqeri, një dhomë e vogël ku ai parashihte vendin ideal të shkrimtarisë arratiake. S’do ta harroj kurrë si u var prej të qeshurës së tij buçitëse mbi parvazin ende pa dritare, kur i thashë këtë e paske bërë për t’ia dhënë vetes me një krisëm të thatë teksa mbi liqer ka rënë muzgu i thellë e dëgjohen së largu krrakrrakrratë e zgalemëve të errësirës. Hyri kësisoj Kërcitja e Thatë në lumin e shakave tona ku na bashkangjitej hera – herës për lundrim edhe Kujtim Spahiu, miku i pandashëm i fëmijërisë së Danit, kitarristi i famshëm i petroninsave të Maturës ’72, në një trio që mbante me barkun në dorë prej të qeshurave shpërthyese tavolinat e ziafeteve tona të herahershme me miq. Madje para ca vitesh, në një artikull therës të radhës mbi masakrën mjedisore doktori e pat përdorur në fund Krismën e Thatë dhe, si fare rrallë për shkrimet e veta, më pat marrë në telefon për të më thënë duke qeshur, lexoje lexoje se do kënaqesh andej nga fundi po s’u kënaqe që nga fillimi.
***
Kishte shumë të mira doktor Klosi, shumë punë të mira bëri e shumë të tjera u mundua të bënte pa i’a dalë dot, kështu që e di fort mirë se s’do t’i pengonja assesi njerëzit e zgjuar ta lëvdojnë për bëmat e tij në këtë ditë të shakasë së vet më të rëndë dhe prandaj as mundimin nuk do ta marr sado të më mërzitet, le të ngrihet e t’ua thotë vetë pot ë dojë lermëni rehat, por duke e mbajtur fjalën e dhënë për të mos e lëvduar unë vetë në ikje të tij nuk rrinj dot pa e treguar, jo për ta lëvduar jo, një të mirë që s’besoj se do t’ia vërë kush në dukje ngase pakkush e ka njohur prej fare afër siç unë pata fatin. Eshtë një e mirë e rrallë, shumë e rrallë, e mira e mendjeve të bekuara prej një bujarie të rrallë të perëndisë, që rrallë shumë e kam ndeshur në këtë jetë edhe pse jo rrallë jeta ma ka sjellë të takonj njerëz mendjendritur, e mira e një ane tjetër të sensit të lindur të ironisë që sivëllai im i shtrenjtë e kishte me pash. Ironizimi i vetvetes, material i rrallë e prandaj fort i                                     çmuar i minierës së mendjes njerëzore, që i jep njeriut të bekuar me këtë pasuri fuqinë e jashtëzakonshme të të mospasurit kurrë frikë nga frika e as nga vdekja, të të qenit gjithnjë i lehtë pupël prej vetëdijes së përkohshmërisë mbi këtë tokë dhe ndaj edhe asnjëherë ngurrues për t’u përballur sy më sy me idiotësinë njerëzore apo për ta refuzuar me shpoti banalitetin e së përditshmes, e sidomos i jep fuqinë e të bërit pafundësisht xhibla me vdekjen si në një lojë kukamçefthi brenda mendjes.
***
Ishte gjenuin doktori në gjithçka bënte po edhe në gjithçka ëndërronte për këtë vend, e donte Shqipërinë pa hile, i’a donte historinë këtij dheu pa lajlet e lujlet e mbivendosura mbi lëkurën e vet si makijazhe vulgare, i’a donte deri thellë në zemër bukuritë e vrazhda e prandaj u dha prej vitesh me të gjithë fuqinë e qënies së  brishtë në mbrojtjen e tyre prej furisë barbare mbi Shqipëri, i’a donte të tëra hiret gjuhës shqipe ai e kështu ndodhi që u përpoq shumë qysh në krye të herës të shtonte diçka të vyer në vandakun e letrave të saj, i donte si nuk i donte edhe njerëzit Dani, i donte në mënyrën e tij dhe them se i donte më shumë se shumë ndër ata që dashurinë për tjetrin dinë ta nxjerrin lehtësisht në sipërfaqe ndryshe nga ai. Por mbi të gjitha Dani ishte gjenuin në të jetuarit e jetës si një mundësi që duhet marrë seriozisht, po pa e marrë veten aq seriozisht sa të jepesh pas kotësive të kësaj bote derisa të harrosh se në këtë botë ke ardhur për të menduar, kuptuar, dhënë dashuri e mund, qeshur dhe ikur duke jetuar, jo për të marrë më shumë e më shumë dhe ende më shumë akoma se ç’të duhet dhe për të ndenjur mbi tokë përjetësisht, e prandaj edhe shakanë më të madhe ai nuk e bëri me tjetërkënd po me veten, dhe nuk e bëri vetëm po bashkë me vdekjen, të cilën në fund e talli keq duke i dhënë fund kukamçefthit me të pa lejuar që ditën e hyrjes në shtëpinë e fundme ta vendoste ajo, Madhëria e Gjithëfuqishme mbi kohën, e jo ai, doktor Klosi, vdekëtari i gjithëvetëdijshëm për përkohshmërinë e vet.
***
Nuk e di doktor a i qëndrova deri këtu ekzigjencës sate të vjetër për mos të të lëvduar nëse ti do të ikje i pari, por një gjë duhet ta dish Dan, me këtë shaka të rëndë plumb që bëre do ta kesh të pamundur përgjithnjë të harrohesh këtyre anëve për punët e mira që bëre siç unë e di fort mirë se ti do të kishe dëshiruar në fakt të ndodhte. E tani lejomë të të them edhe diçka tjetër, mua vetë ma ke punuar keq fare sot duke ma bërë të pamundur të të kërkoj mendim për çka kam shkruar për ty, siç bëja gjithnjë për skripturat më të posaçme dhe siç nuk do të bëj më dot kurrë paskëtaj kur në mbarim të çdo skripture nga ato që lypin dritën e syve të tu në fund, do të më dërgosh vetëm jehonën e të qeshurës së tallaztë të Papafingos së Krismës së Thatë në vend të vërejtjeve të tua prej ustai të dorës më të parë. Dhe më e tmerrshmja është se sipas teje, do të duhet të qesh edhe unë njësoj si atë ditë atje buzë parvazit e si ngahera xhanëm me ty. Po s’do ta bëj dot më tani që s’je, e di pse? Sepse, mes ne të dyve, më i miri për ta merituar jetën po edhe ai i patrembshmi nga hija e vdekjes ishe ti sivëllai im.
***
Me lotë të urryer në sy, të dëshiroj me të gjitha fuqitë e shpirtit që atje ku tanimë ke mbërritur doktor Klosi, të gjesh përveç mungesës së shumëpritur të vulgaritetit e të plehrave të kësaj bote, një e nga një edhe të gjithë ata që me dhuntitë e tua i ringjalle apo ëndërroje t’i ringjallje përmes shqipes sate të mrekullueshme. 

 

Themelimi i Federatës Panshqiptare Vatra

Valentina Duka
Bashkësia shqiptare e Amerikës përfaqëson një prej përbërësve më të fuqishëm e më interesantë të diasporës shqiptare. Roli dhe ndihmesa e kësaj bashkësie për lirinë dhe pavarësinë e atdheut, për zhvillimin ekonomik e kulturor të tij, kanë qenë të një rëndësie të veçantë.
Veprimtaria atdhetare në shërbim të kombit shqiptar përbën strumbullarin e historisë së diasporës shqiptare të Amerikës. Lëvizja e gjerë me karakter kombëtar në radhët e saj nisi në dekadat e para të vendosjes së shqiptarëve në Amerikë. Shkëndijat e saj u dukën që në maj të vitit 1904, me ardhjen si emigrant në Amerikë të atdhetarit dhe ntelektualit të shquar shqiptar të asaj kohe, Petro Nini Luarasi. “Ai ishte një librari me dy këmbë, me xhepat mbushur plot me pamflete, revista dhe gazeta. Petron mund ta krahasojmë me Shën Janin, sepse përgatiti udhën e Lëvizjes Kombëtare për ata që ardhën mbas tij”, shkruhet në shtypin e kohës
Me gjithë kushtet e vështira, Petro Nini Luarasi, duke qëndruar vetë në epiqendër të shqiptarëve, në vitin 1905 arriti të themelonte shoqërinë e parë të shqiptarëve të Amerikës, të pagëzuar me emrin “Mall’ i Mëmëdheut”. Pas Petro Nini Luarasit në Amerikë erdhën edhe shumë intelektualë të tjerë prej Shqipërisë dhe nga kolonitë shqiptare të Rumanisë, të Turqisë, të Bullgarisë etj. Në vitin 1905 arriti në Boston nga Rumania intelektuali me origjinë nga Dardha e Korçës, Sotir Peci, dhe më 10 maj 1906, në moshën 24-vjeçare, arriti gjithashtu në Amerikë njëra prej figurave më të shquara të historisë shqiptare, Fan S. Noli. Duke filluar nga 6 qershori 1906, Sotir Peci botoi gazetën e parë në Amerikë, të titulluar “Kombi”. Me gjithë kushtet e vështira financiare, gazeta “Kombi” u botua për tre vjet rresht. Gazeta “Kombi”, përgjithësisht, blihej nga pak njerëz, por lexohej si Bibël nga një pjesë e mirë e shqiptarëve, të cilët në pjesën më të madhe nuk e kishin parë kurrë gjuhën e mëmës së tyre nëpër gazeta apo libra të tjerë të daktilografuar.
Në fillim të janarit 1907, prej një grupi atdhetarësh të kryesuar nga Fan S. Noli, u bënë përpjekje për krijimin e një shoqërie tjetër shqiptare në ShBA. Kjo shoqëri u pagëzua me emrin plot kuptim “Besa-Besën”. Shoqëria kishte për qëllim të hapte shkolla në gjuhën shqipe nëpër qytete të mëdha të Shqipërisë, të shpërndante libra dhe literaturë në gjuhën shqipe, si dhe të botonte gazeta dhe revista që do të mbronin e propagandonin idealet e lirisë e të progresit.
Shoqëria “Besa-Besën” e Bostonit, duke filluar prej 15 shkurtit 1909, nisi të botonte organin më të rëndësishëm në historinë e Bashkësisë Shqiptare të Amerikës, gazetën “Dielli” (më vonë ajo do të bëhej organ i Federatës “Vatra”).
Në fillim të vitit 1910, u hodh ideja për bashkimin e të gjitha shoqërive shqiptare të krijuara në qytete të ndryshme të verilindjes amerikane, numri i të cilave pas 1909-s u rrit me shpejtësi. Çështja e organizimit, bashkërendimit dhe drejtimit të lëvizjes shqiptare në ShBA në një shoqëri të vetme patriotike tashmë paraqitej si domosdoshmëri jo vetëm për faktin se duheshin mbajtur të gjalla traditat, gjuha dhe kultura kombëtare shqiptare në mesin e bashkësisë shqiptare të Amerikës, por edhe për faktin tjetër se bashkësia në fjalë ishte tashmë një nga pikëmbështetjet kryesore të luftës dhe përpjekjeve në shkallë kombëtare për çlirimin nga sundimi osman dhe bashkimin e viseve shqiptare në një shtet të veçantë.
Më 24 dhjetor 1911, në Boston, kryeqendra e shqiptarëve të Amerikës, u organizua një mbledhje e përgjithshme, ku u bisedua gjerësisht çështja e bashkimit të shoqërive në një të vetme. Kjo ditë, e cila do të pasohej edhe nga disa takime të tjera, shënoi fillimin e një etape të re për gjithë komunitetin shqiptar të Amerikës. Pas shumë diskutimesh të gjata për karakterin, statusin dhe qëllimet e federatës, mbledhja e dytë e radhës, e planifikuar më17 mars, u shty për më 24 mars, ku u diskutuan disa çështje kryesore të kanunit (programit) të shoqërisë si dhe problemi nëse federata do të vazhdonte të mbante për gazetë të sajën “Dielli”-n, apo jo.
Në mbledhjen e 24 marsit u diskutua edhe emri i federatës. Gjithsecili paraqiti emra të ndryshëm. U propozuan emra të tillë si “Plugu”, “Parmenda”, “Kastrioti”, “Skënderbeu”, “Përlindja” etj., por asnjëri prej tyre nuk u pëlqye. Fan Noli, me elokuencën e tij, arriti t’i bindte delegatët që federata e sapolindur të pagëzohej me emrin “Vatra”. “Vatra”, shkruante “Dielli”, është emri i shoqërisë së re të bashkuar, është emri me të cilin shoqëria federale e re, për të parën herë, shfaqet si një shoqëri e organizuar, e përgjithshme, e kolonive shqiptare të Amerikës.
Emri i plotë i shoqërisë së re të bashkuar do të ishte Federata Shqiptare e Amerikës “Vatra” (në anglisht: “The Albanian Federation of America “Vatra”). Duke sjellë në shprehje argumentet që Noli paraqiti për emërtimin e Federatës Shqiptare të sapokrijuar, në një artikull redaksional të gazetës “Dielli” të datës 4 prill 1912 thuhej:
“Përmbi gjithë kombet e tjera, shqiptari ka më tepër të drejtë të përdorë fjalën “Vatra” si të tijën. “Vatra” fjal’ e butë, e qetë, po me sa të madh kuptim! P.sh.:
Ku pi sisë rritet, flet dhe formohet si njeri me ndjenja e zakone shqiptari?
Ku njeh njeri-tjetrin dhe pastaj Kombin dhe Atdheun e vet?
Ku dëgjon më të bukurat tregime për historinë dhe fisnikërinë e tij?
Ku ëndërron për punën, lumturinë e fatbardhësinë e tij?
Ku e ka qendrën Shqiptari?
Përse rron, punon, mundohet, përpiqet, lufton dhe më në fund vdes?
Për vatrën dhe gjithë për vatrën! Edhe kur themi “Vatra” – vazhdon artikulli – nuk përmendim vetëm atë copë vend tek bëjmë zjarrë e mblidhemi rrotull tok, po e marrim me një kuptim më të lartë e më të shënuar si rrënjën e kombit, si burimin e çdo idealizmi.
Shqiptari luftën për Kombin e tij e quan “Luftë vatre”. Ky emër u miratua zyrtarisht në mbledhjen për bashkim të 31 marsit 1912.

Më 14 prill 1912 u aprovua plotësisht statuti i shoqërisë. Më 14 prill u caktua gjithashtu dita e 28 prillit si dita e fundit e bisedimeve për bashkimin e gjithë diasporës shqiptare të Amerikës nën drejtimin e Federatës “Vatra”. Në këtë mënyrë, 28 prilli hyri në histori si dita e themelimit të federatës “Vatra”. Më 13 qershor 1912 ajo njihet zyrtarisht nga institucionet ligjore amerikane.

Nano takon Ramën, PS: Presidenti do zgjidhet me dialog gjithëpërfshirës

Ne kuader te zgjedhjes per kreun e shtetit, Fatos Nano, i vetëkandiduari për President të Shqipërise vijoi takimin e radhes me kreun e PS, Edi Rama.
Nano njohu sot Ramën dhe Rucin me platformën që ka përgatitur, kurse selia rozë u shpreh zyrtarisht me anë të njoftimi për shtyp se procesi i zgjedhjes së presidentit është proces politik që kërkon dialog gjithëpërfshirës dhe konsultime të gjera, madje dhe me publikun.

Takimi nisi sot në orën 11:00 tek selia e Partisë Socialiste, ku Nano ka munguar që prej kohëve kur e drejtonte këtë parti.

Pas përfundimit të takimit qe zgjati 2 ore, Partia Socialiste zbardhi me anë të një njoftimi për shtyp takimin Rama-Nano.
Sipas PS, Nano sot në selinë rozë takoi Ramën kreun e grupit parlamentar Gramoz Ruci të cilët i bënë të ditur ish kreut te socialisteve se, PS do të angazhohet për një proces me dialog konstruktiv, ku të mos ndjehen të përjashuar jo vetëm partitë politike, por dhe publiku.

“Dy përfaqësuesit më të lartë socialistë kanë dëgjuar me vëmendje gjithë çfarë dëshironte t’u përcillte zoti Fatos Nano, lidhur me platformën e tij për çështjen e zgjedhjes së Presidentit të Republikës mbi palët e jashtë palëve politike. Nga ana e tyre ata i kanë thënë zotit Fatos Nano se Partia Socialiste synon krijimin e kushteve për një proces politik, ku publiku të mos ndjehet i përjashtuar dhe ku të gjitha palët parlamentare të përfshihen në një dialog konstruktiv. Socialistët do të jenë të angazhuar për t’i dhënë Republikës sonë një President me votat e më shumë se një pale, si edhe vetë Shqipërisë një argument bindës në mbështetje të kërkesës për statusin e vendit kandidat për Bashkimin Europian”.

Më tej sqarohet se për Partinë Socialiste është shumë e qartë se nga një proces sa më gjithëpërfshirës duhet të shkohet drejt emrit të Presidentit të ri të Republikës.
“Prandaj edhe Partia Socialiste do të kontribuojë për këtë proces të domosdoshëm duke vënë mbi gjithçka interesin e vendit. Partia Socialiste do të aktivizohet së shpejti publikisht përmes kryetarit të saj Edi Rama dhe drejtuesve të tjerë të mandatuar nga forumi më i lartë i PS, për të komunikuar drejtëpërdrejt me palët e tjera parlamentare pa dallim”.

Sipas PS, dialogu i gjerë ka si qëllim eksplorimin e të gjitha mundësive për një proces politik dobiprurës, në funksion të kalimit të provës shumëplanëshe ku e ka vënë Shqipërinë dhe politikën shqiptare si e tërë zgjedhja e Presidentit të ri të Republikës.

Nano: Konsultime të dobishme për zgjidhjen e sfidës presidenciale
Pas 2 orësh bisedime me dyer të mbyllura në selinë rozë, Nano në orën 13:00 në një prononcim për mediat theksoi se do vijojë konsultimet për zgjidhjen e asaj që ai e quajti, sfida presidenciale.

“Gjendja e konsultimeve me aktorët kryesore politikë në vend për të folur nga afër, jo vetëm për platformën dhe ofertën që kam paraqitur publikisht për një zgjidhje të sfidës presidencial në përputhje me kërkesat e vendit, atdheut, 100 vjetorit të pavarësisë, vecanërisht në funksion të një dinamike më prodhuese të punës që bën klasa politike dhe institucionet për detyrën e Shqipërisë. Unë vlerësoj dhe mirëkuptimin në zhvillim dhe me PS, sic konstatova dhe më z Meta dhe vlerësoj faktin që nga një proces që do të vazhdojë është e dobishme që të vlerësohet roli i PS si forca kryesore e opozitës në përballimin me pozitivitet në detyrat e integrimit”.

I pyetur se cfarë rezultati apo përgjigje mori nga ky takim i sotëm me Ramën, Nano tha “Unë ju ftoj të bëni durimin e nevojshmë për të kuptuar se ky produkt nuk mund të jetë ende në xhepin e askujt në rast se nuk i shërben askujt dhe një klime politike të vendit”.

Më tej, Nano theksoi se ai dhe krerët politikë do impenjohen deri në zgjidhjen e sfidës presidenciale.
“Unë , kreu i PS, kreu i LSI dhe kryeministri Berisha si dhe krerë të tjerë të politikës do të vazhdojmë të mbështesim me impenjim zgjidhjen e sfidës presidenciale në përputhje me kërkesat për integrim”.

Para disa ditësh në një emision, Nano u veteofrua te kandidohet për President të Shqipërisë.
PS-ja nuk ka ende një kandidat të saj në zgjedhjet për presidentin, por as PD.

Ne emisionin '5 pyetje nga Babaramo', kreu i grupit parlamentar te PS, Gramoz Ruci deklaroi se Nano nuk arrin te zgjidhet President vetem me votat e PS.

Në një takim të mëparshëm Nano pati dhe me kreun e qeverisë, Sali Berisha, por zyrtarisht u konfirmua se nuk u bisedua për cështjen e Presidentit, si dhe një takim me ambasadorin amerikan në vendin tonë, Alexandër Arvizu.
Nano ka njoftuar se do të kryejë takime dhe me kryetarë të tjerë të partive në Shqipëri.

(d.b/BalkanWeb)

Hillari Clinton takon Berishën: Shqipëria partner i fortë i SHBA (VIDEO…)

Kryeministri Sali Berisha dhe Sekretarja e Shtetit Hillari Klinton janë takuar pak më parë në ambientet e Departamentit Amerikan të Shtetit. Në një prononcim të përbashkët për mediat pak para takimit, Klinton tha se do të diskutojë me kryeministrin shqiptar për një serë cështjesh të brendshme të Shqipërisë dhe të Ballkanit në terësi. Po ashtu, Klinton vlerësoi mbështetjen ushtarake që Shqipëria ka dhënë në misionet paqerujtëse në Irak dhe Afganistan. Ndërsa kryeministri shqiptar Sali Berisha tha se Shtetet e Bashkuara të Amerikës mbeten aleatja strategjike e Shqipërisë. Berisha tha se ndjehet i lumtur që takimi zhvillohet në 100 vjetorin e Pavarësisë, duke lënë të kuptohet se mund të ketë një vizitë të Klintonit në Shqipëri. Në fund të fjalës së tij, kryeministri konfirmoi se do të bisedohen një serë cështjesh të rëndësishme që lidhet me vendin tonë dhe rajonin në terësi. Kjo vizitë e kryeministrit Berisha përmbyll ciklin e vizitave të zyrtarëve shqiptarë në Departamentin Amerikan të Shtetit (DASH). Më parë në DASH kanë shkuar Lulzim Basha, Edi Rama, Ilir Meta dhe Kreshnik Spahiu. Duhet evidentuar fakti se kryeministri Berisha është i vetmi zyrtar që në këtë “tur” vizitash është pritur nga autoriteti më i lartë i DASH. Në vizitat e mëparshme, zyrtarët shqiptarë janë pritur nga zyrtarë të niveleve të dyta të Departamentit Amerikan të Shtetit. Në bisedën jashtë kamerave, mes kryeministrit dhe Klintonit bësohet të jetë diskutuar për situatën politike në Shqipëri, zgjedhjen e presidentit, zgjedhjet e vitit 2013 si dhe për situatën e acaruar në Maqedoni dhe Kosovë. Ajo që pritet me kureshtje është qëndrimi që do të mbajë pas këtij takimi kryeministri shqiptar për mënyrën e zgjedhjes së presidentit.

Nano: Konsultime të dobishme për zgjidhjen e sfidës së Presidentit

Tiranë, 26 prill 2012,NOA Update – Lideri historik i të majtës Fatos Nano e cilësoi të dobishëm konsultimin edhe me kryetarin e opozitës Edi Rama, sikundër edhe me të gjithë aktorët politikë në vend, për sfidën e zgjedhjes së Presidentit të Ri të Republikës, raporton agjencia e lajmeve NOA.al.

Pas përfundimit të takimit dy orësh me shefin e selisë rozë, ish-kryeministri i fundit socialist Fatos Nano deklaroi se ai u takua me Ramën “për të folur nga afër jo vetëm për platformën time dhe ofertën që kam paraqitur publikisht, por për një zgjidhje të sfidës presidenciale në përputhje me kërkesat e atdheut në 100 vjetorin e Pavarësisë, veçanërisht në funksion të një dinamike më prodhuese të punës, që bën klasa politike dhe institucionet për të përmbushur detyrimet e Shqipërisë në procesin e integrimit”, tha Nano.

Nano vlerësoi mirëkuptimin e PS-së në këtë aspiratë të tij drejt Presidencës duke nënvizuar se “Unë vlerësoj edhe mirëkuptimin në zhvillim dhe me PS, siç konstatova dhe me zotin Meta dhe vlerësoj faktin që nga një proces që do të vazhdojë, është e dobishme që të vlerësohet roli i pazëvendësueshëm të PS-së si forca kryesore e opozitës në përballimin me pozitivitet të detyrave të integrimit”, u shpreh Fatos Nano.

Fatos Nano nënvizoi gjithashtu do të vijojë bashkë me krerët e politikës zgjidhjen e sfidës presidenciale, duke shtuar se zgjedhja e Presidentit nuk është ende në xhepin e askujt.

“Unë, kreu i PS-së, kreu i LSI-së dhe kryeministri Berisha si dhe krerë të tjerë të politikës do të vazhdojmë të mbështesim në të njëjtën gjatësi vale zgjidhjen e sfidës presidenciale në përputhje me kërkesat integrimin dhe interesat kombëtare. Ju ftoj të bëni durim për të kuptuar se ky produkt nuk është ende në xhepin e askujt në rast se nuk do t’i shërbente të gjithëve dhe një klime politike që do t’i shërbente vendit para se të arrijmë në procedurat e raundeve”, tha ish-lideri historik i të majtës në kuadër të konsultimeve të nisura prej tij për garën drejt Presidencës.

mit/noa.al

Vjedhje, Bavaria hedh në gjyq Shqipërinë për librin “Mein Kampf”

Libri parë nga këndvështrimi juridik është një kopje e vjedhur, pasi për sa i përket të drejtave, ato i takojnë Bavarisë. Në Gjermani, ky libër është i ndaluar dhe unë nuk mendoj se do të kishte një vlerë përdorimi dhe dobishmërie për lexuesin shqiptar

Ambasadorja e Gjermanisë në Tiranë, Carola Muller Holtkemper, në “Tonight Ilva Tare” në “Ora News”

Ilva Tare

A duhej të ishte botuar në gjuhën shqipe libri i Adolf Hitler Mein Kampf?

Fillimisht më duhet të them që libri parë nga këndvështrimi juridik është një kopje e vjedhur, pasi për sa i përket të drejtave, ato i takojnë Bavarisë. Në Gjermani, ky libër është i ndaluar dhe unë nuk mendoj se do të kishte një vlerë përdorimi dhe dobishmërie për lexuesin shqiptar. Për printimin e një libri, për publikimin e një libri normalisht do të ishte nevoja e marrjes të së drejtave dhe kjo ka të bëjë me sigurinë ligjore të një vendi që e preka më parë. Siç thashë dhe më parë, këto të drejta i ka landi i Bavarisë dhe unë mendoj që do të procedohet dhe me anë ligjore nga ana e Bavarisë për këtë çështje.

Si e komentoni lajmin e dalë në media mbi vonesën njëvjeçare të projektit të linjës së interkonjeksionit midis Shqipërisë dhe Kosovës të financuar nga banka gjermane KfW?

“Normalisht, ne nuk japim detaje apo informacione rreth procedurave të tenderimit, që janë në vazhdim e sipër. Megjithatë, dua t’ju siguroj që pala gjermane në këtë rast, për të cilin flasim ka punuar vazhdimisht në mënyrë korrekte dhe jashtëzakonisht transparente”.
A keni dijeni për arsyet e vonesës?

“Ne kemi konstatuar që ka një vonesë, arsyet e kësaj vonese nuk janë ndërkohë të njohura për ne, por mund të them që koha është flori”.

Çfarë kërkon Gjermania të shohë nga Shqipëria në aspektin e reformave që duhet të realizohen me urgjencë?
Për sa i përket reformave e thënë në mënyrë të përmbledhur si në progres raportin e BE-së, por akoma më e përmbledhur është ajo ç’ka ne duam të shohim në plan veprimin e shtetit shqiptar, pra që qeveria shqiptare është bashkuar me opozitën dhe me shoqërinë civile, është një dokument vërtet voluminoz, i cili sikurse e shikoj unë është një analizë mjaft e hapur e asaj ç’ka mungon ende në Shqipëri. Në këtë plan-veprim jepen receta apo strategji të caktuara, me anë të cilave në ritme të caktuara kohore do të realizohen këto reforma apo këto probleme. Në vend të parë të këtyre 12 prioriteteve të njohura tashmë për ne është krijimi i shtetit ligjor dhe me këto kapituj ku bëhet fjalë për ndërtimin e shtetit ligjor do të vendoset, nëse nisin bisedimet me Shqipërinë. Kjo është dhe strategjia e Komisionit Europian dhe është treguar tanimë që ky është sektori më i rëndësishëm për integrimin ekonomik –kombëtar.

Reforma elektorale dhe kërkesat e partive të vogla. A mendoni se do të merren parasysh nga dy partitë e mëdha?

Pika më e rëndësishme në realizimin e procesit zgjedhor është reflektimi i vullnetit të zgjedhësve dhe elektoratit dhe çka në vitet e fundit është theksuar si pikë e parë në të gjitha raportet e ODIHR-it. Për sa i përket Kodit Zgjedhor, në tërësi, këtu ka një sërë çështjesh, të cilat do të trajtoheshin në kuadrin e zhvillimit të shteteve demokratike. Shqipëria ka marrë vendimin për t’u orientuar nga ligji zgjedhor spanjoll dhe është vendimi apo dëshira e partive politike për të bërë hapa konkretë në ketë drejtim, por sistemi spanjoll, ai gjerman apo holandez janë sigurisht sisteme demokratike zgjedhore dhe këtu nuk ka ndonjë shabllon të caktuar që do të gjente aplikim në shtete apo vende të caktuara.

Numërimi elektronik. A mendoni se elektronizimi i procesit do të shmangë problemet që Shqipëria ka pasur në zgjedhjet e mëparshme?

Për të përcjellë dhe njëherë rekomandimin e ODIHR gjëja më e rëndësishme është vullneti për të zhvilluar zgjedhje të lira. Nëse bëhet në mënyrë elektronike apo jo kjo është një çështje dytësore. Ne, më së shumti, kemi pasur përvojën e fletëve të votimit të printuara, sigurisht nuk duhet të presim mrekulli nga futja në përdorim e metodave elektronike të numërimit. Do të ishte një hap përpara, por unë mendoj se kjo ka të bëjë me formën e jashtme të procesit.

Për dy vjet, BE i ka përplasur derën Shqipërisë për statusin kandidat. A do ta marrë Shqipëria statusin këtë vit?

Kjo varet krejtësisht prej Shqipërisë dhe shqiptarëve, por për fitimin e statusit ka rregulla transparente, kritere transparente të quajtura kriteret e Kopenhagenit dhe unë jam në një mendje me gjithë kolegët e mi që në rastin e Shqipërisë, as më pak e as më shumë nuk do të pritet më shumë sesa përmbushja e kritereve. Për shembull, në rastin e liberalizimit të vizave është treguar tashmë që në qoftë se Shqipëria ndjek një objektiv të caktuar, ajo është në gjendje të përmbushë këto kritere, madje shpejt dhe në mënyrë të qëndrueshme. Unë jam e mendimit që këto 12 prioritete tanimë mund të përballohen prej Shqipërisë. Kemi vendosur disa kritere dhe nuk shtohen kritere të tjera veç tyre, por që edhe ato nuk do të pakësohen dhe sikurse përmenda unë kam përshtypjen që këto çështje po trajtohen në mënyrë serioze, aktorët politikë kanë treguar dhe kanë vendosur me plan veprimin një kuadër kohor dhe përgjegjësitë e caktuara që duhen ndërmarrë në mënyrë që të implemetohet çfarë është vendosur në letër.

Korrupsioni. A mendoni se ky është një nga problemet, me të cilat Shqipëria duhet ta nisë adresimin e reformave?

Të gjitha çështjet apo dokumentet e përmendura, progres raportet e BE-së apo dokumentet e tjera të rëndësishme theksojnë se ky është një problem që gjen vëmendje të vazhdueshme, por planveprimi ka afate të caktuara, masa të caktuara, të cilat duhet të realizohen në mënyrë që fenomeni së paku të kufizohet. Nuk ekziston asnjë vend tjetër ku të mos ketë forma korrupsioni, por një vend ku ka korrupsion në nivele minimale është shumë eficient. Korrupsioni si çështje nuk është vetëm e natyrës morale, sigurisht është edhe e tillë, por korrupsioni çon në shpërdorimin e burimeve të caktuara, si dhe në shpërdorimin në shkallë më të gjerë të ekonomive kombëtare përmes korrupsionit, shanseve të caktuara që nuk i jepen ekonomisë shqiptare humbasin. Kështu e shikoj unë këtë fenomen.

Çfarë do të thotë për qeverinë gjermane shtet i së drejtës?

Koncepti i shtetit ligjor nuk do të thotë thjesht që të gjithë të orientohen dhe të respektojnë Kushtetutën dhe parimet kushtetuese dhe rregullat duhet t’u jenë të njohura të gjithëve e institucionet t’i zbatojnë këto rregulla. Në sektorin e drejtësisë, këto ligje do të duhej të zbatoheshin në mënyrë të njëtrajtshme kundër ose pro gjithsecilit, ashtu sikurse parashikohet në ligj. E thënë me fjalë të thjeshta, ky do të ishte koncepti i shtetit ligjor, por kjo është mjaft e vështirë për t’u zbatuar.

Si e ruajnë pavarësinë institucionet e pavarura në Gjermani? Ish-Presidenti juaj dha dorëheqjen pak javë më parë për shkak të një investigimi që u hap nga drejtësia gjermane. A mendoni se një standard i tillë aplikohet edhe në Shqipëri?

Në Gjermani, në nivelin shoqëror, ka një shkallë mjaft të ulët të pranueshmërie të korrupsionit apo dhe thjeshtë të perceptimit. Në fund të fundit duhej të ishte një procedurë gjyqësore e caktuar penale, ajo, e cila do të përcaktonte përgjegjësinë e ish-Presidentit Federal të Gjermanisë. Unë mendoj që deri tani është treguar që ne ia dalim të jemi të suksesshëm në aplikimin e këtyre standardeve. E thashë edhe më parë për sa i përket korrupsionit, këtu nuk kemi të bëjmë me një kategori morale, por edhe me një fenomen që ka një impakt të drejtpërdrejtë mbi shoqërinë. Trajtimi i këtij problemi duhet të ketë për bazë parimet e shtetit ligjor dhe kjo arrihet me kalimin e kohës, por që ta arrish këtë është mjaft e rëndësishme.

Por, a është e mundur mbrojtja e institucioneve apo kjo ndoshta kërkon kohë? Shqipëria këto dy dekada demokraci, sidomos pas 21 janarit të vitit të shkuar, dëshmoi që nuk e ka këtë pjekuri. E kam fjalën për sulmet ndaj Presidentit të Republikës, Prokurores së Përgjithshme. Cili është qëndrimi i qeverisë gjermane për hetimet e 21 janarit dhe mundësinë që kanë institucionet e pavarura për të zbardhur të vërtetën deri në fund?

Sigurisht, duhet të trajtohen dhe të gjenden, të përcaktohen në kuadër të proceseve ligjore. Midis institucioneve, ne do të kishim dëshirë të ekzistonin marrëdhënie të një respekti më të madh, me sa më pak sulme personale, respekt për pavarësinë e këtyre institucioneve të cilat përmbushin misionet dhe detyrat e tyre në mënyrë profesionale.

A mendoni se hetimi për të zbardhur autorët e 4 vrasjeve është në rrugën e duhur dhe si i shpjegoni vonesat e deri tanishme?

Unë shpresoj që proceset hetimore të jenë në rrugën e gjykatës. Prokuroria i është drejtuar edhe asistencës së huaj lidhur me ketë dhe mendoj se duhet të ketë mjaftuar material për të bërë të mundur një proces ligjor dhe të arrihet në përfundimet përkatëse në kuadër të legjislacionit ekzistues. Mendoj që ekspertiza, për shembull, e FBI-së dhe duke pasur dhe përvojën tonë në bashkëpunimin me institucione të tilla, arrij në përfundimin se asistenca e FBI-s është një bazë solide.

Një zhvillim tjetër që pritet në javët në vijim është zgjedhja e Presidentit të Republikës, çështje e cila ka nisur të debatohet muaj më herët. Sugjerimi juaj si Ambasadore e Gjermanisë për këtë çështje cili është? Cila do të ishte mënyra më e mirë për të zgjedhur Presidentin?

Unë në fakt nuk jam aq e mendimit që të huajt duhet të tregojnë rrugën ku duhet të eci Shqipëria. Ju keni Kushtetutën tuaj dhe në Kushtetutën tuaj shqiptare përshkruhet mjaft mirë se cilat janë cilësitë që duhet të zotërojë ky person, pra të përfaqësojë unitetin e popullit shqiptar. Edhe në sistemin apo procedurën e zgjedhjes është mesë e qartë që si kandidat preferencial do të ishte dikush që do të ishte konsensual, në mënyrë që të arrihet dhe shumica e theksuar që kërkon ligji dhe këtu unë duhet të them që procedurat tuaja nuk janë shumë të ndryshme nga tonat. Prioriteti është që një person i tillë duhet të ketë një pranueshmëri sa më të lartë. Ne kemi pasur mundësi ta përjetojmë këtë konkretisht me zgjedhjen e Presidentit Federal, por edhe për eventualitetin që ky vend të mbetet vakant pas mungesës së një vendimi të përbashkët ekziston variant i zgjedhjes me një shumicë të thjeshtë. Për sa kohë që Presidenti zgjidhet në mënyrë ligjore, Kushtetuese, në këto mënyra bën pjesë dhe mënyra e fundit e zgjedhjes së Presidentit. Mendoj që këto janë tërësisht të pranueshme. Ajo çfarë ne presim nga personi që do ta marrë përsipër ketë post dhe kjo është mjaft e rëndësishme, është që me anë të këtij posti, ky individ të mund të realizojë dhe të mundësojë reforma sa më të mira në reformat e drejtësisë, si kryetari i KLD-së duke reformuar pra të gjithë sistemin e drejtësisë në Shqipëri, duke kontribuar në ketë mënyrë për një proces më të shpejtë të integrimit të Shqipërisë në BE.

Jemi një vit përpara zgjedhjeve dhe kanë dalë në media parti të reja. E kam fjalën për partinë që media i referohet si e z. Topi, si dhe Aleanca Kuq e Zi. A mendoni se do të sjellin ndonjë surprizë këto parti të reja?

Ka disa struktura të reja politike në Shqipëri, ku ka një numër të madh partish politike. Se cili do të jetë rezultati i procesit zgjedhor të ardhshëm për këtë dhe unë jam vërtetë në tension. Nuk guxoj të bëj asnjë lloj prognoze apo parashikimi lidhur me këtë. Ajo çka do të doja të thosha është që ne do të vazhdojmë të vëzhgojmë me saktësi dhe me një farë shqetësimi faktin që mes këtyre strukturave të reja ka syresh që vendosin në plan të parë disa tone nacionaliste. Unë shpresoj shumë që popujt e Ballkanit të kenë mësuar prej historisë që këto janë tone të rrezikshme. Nuk ka shumë kohë që kur në këtë rajon ka pasur luftë dhe unë shpresoj shumë që kjo të ketë shërbyer si mësim i mirë për të gjithë aktorët politikë.

Më lejoni të insistoj, për çfarë tonesh nacionaliste e keni fjalën? Për Aleancën Kuq e Zi, e cila kërkon bashkimin me Kosovën, gjë që në fund të fundit është shumë e ngjashme me bashkimin e dy Gjermanive?

Në mënyrë të veçantë bëhet fjalë për Aleancën Kuq e Zi, pasi është ende e hapur çështja që nëse ata e vendosin në plan të parë platformën e tyre nacionaliste. Për të thënë diçka lidhur me krahasimin që u bë për bashkimin Shqipëri Kosovë dhe bashkimin e dy Gjermanive, këtu më duhet të them që Republika federale e Gjermanisë dhe ish-Gjermania Lindore kanë qenë produkte të Luftës së Dytë Botërore dhe ishte e përcaktuar në Kushtetutën e të dyja vendeve që ajo çka synohej ishte bashkimi i dy vendeve. Kjo ishte diçka që nuk dyshohej prej askujt prej aleatëve tanë dhe unë mendoj që në ketë drejtim jemi disi më ndryshe nga rasti i Shqipërisë me Kosovën.

Keni komunikuar me zotin Spahiu dhe a ia keni shprehur këtë shqetësim? Çfarë mendimi keni për të?

Po ia kam shprehur, ajo çka unë them në publik në më të shumtën e rasteve unë e kam diskutuar paraprakisht edhe me vetë personat në fjalë. Mendoj që ashtu si shumë persona dhe politikanët përgjegjës në Shqipëri edhe ai duhet t’i analizojë këto zhvillime. Unë mendoj që është mjaft e rëndësishme të jemi në dialog me të gjithë aktorët e rëndësishëm politikë.

Cili është pozicioni i Gjermanisë për opsionin e bashkimit të Shqipërisë me Kosovën?
Për komunitetin ndërkombëtar kjo çështje nuk është në rend të ditës.

Perfomanca ekonomike e Shqipërisë është një ndër çështjet që çon në përplasje mazhorancën dhe opozitën. Në këndvështrimin tuaj si ekonomiste, por edhe si diplomate, si është zhvillimi ekonomik i Shqipërisë?

Shqipëria në vitet e fundit ka shënuar ritme të larta të rritjes ekonomike. Unë mendoj që ky është rezultat mjaft i mirë në hapësirën e Ballkanit, por nuk mjafton për të plotësuar pikërisht nevojat restaurative të ekonomisë shqiptare për të absorbuar atë çka është më e rëndësishme, fuqinë punëtore. Shqipëria vuan nga problemet ekonomike dhe të vendeve fqinje dhe mendoj që nëse Shqipëria do të vazhdojë në rrugën e reformave ekonomike, ashtu sikurse paracaktohet edhe në programe të ndryshme, mendoj që pikërisht për të përmirësuar edhe kushtet e investimeve të ardhshme, Shqipëria edhe për shkak të popullsisë së saj të zellshme mund të arrijë vërtetë shumë në ketë drejtim.

Shqipëria aplikon taksën e sheshtë, por ka një propozim të opozitës, e cila nëse do të vijë në pushtet në zgjedhjet e 2013 premton se do të aplikojë taksën progresive. A mendoni se është një hap i mirë për Shqipërinë?

Ne në Gjermani kemi një sistem taksash progresive të të ardhurave, por edhe të sipërmarrjeve. Në këtë kontekst është e qartë që ne e mbështesim një sistem të tillë tatimor, një sistem i cili orientohet për nga aftësia operacionale, pra për nga performanca. Nga ana tjetër, kjo ndikon në fakt që shumë sipërmarrje të vendosura në Shqipëri të ndërtojnë apo të zbusin marrëdhëniet e besimit që janë krijuar nëpërmjet taksës së sheshtë prej 10%. Unë mendoj se Shqipëria ka nevojë për një sistem tatimor që të bashkojë gjithë shoqërinë shqiptare dhe që gjithashtu të mbetet i qëndrueshëm për një periudhë të caktuar kohe, gjatë të cilit, si popullsia ashtu dhe investitorët, të kenë një bazë kalkulimi, një lloj sigurie në investimet e tyre. Kjo do të ishte këshilla më me mend, nëse do të bihej dakord për një reformë të caktuar tatimore. Ky sistem do të duhej të ndërtohej dhe të ruhej si një bazë kalkulimesh për të ruajtur ndjesinë e sigurisë së investimeve.

Sistemi aktual që kemi, taksa e sheshtë, a mendoni se ka ndihmuar në prurjen e investimeve të huaja?

Taksa e sheshtë për shumë investitorë të huaj është një faktor mjaft i rëndësishëm, por sistemi tatimor sigurisht që nuk është faktori më i rëndësishëm për vendimmarrjen në investimeve eventuale, sepse përndryshe në sistemin tonë tatimore në Gjermani nuk do të investonin shumë kompani dhe situata është krejtësisht e kundërta. Në një vend të tillë potenciali investimesh kanë rol faktorë të ndryshëm, infrastruktura,burimet natyrore etj. Edhe këtu më duhet të paralajmëroj të mos e thjeshtëzonim debatin dhe mos të shikojmë vetëm një aspekt të tij.

Shqipëria dhe Gjermania ndajnë një tjetër të përbashkët, të shkuarën e tyre komuniste, por ndryshe nga vendi juaj, Shqipëria dhe 20 vjet më pas nuk nuk i ka dënuar krimet e komunizmit, nuk janë hapur dosjet e bashkëpunëtorëve të sigurimit. Si është shembulli i Gjermanisë, si e bëtë ju këtë përballje me të kaluarën dhe pse mendoni se Shqipëria nuk e ka bërë ende?

Në Gjermani ka qenë lëvizja qytetare, e cila menjëherë pas rënies së Murit të Berlinit është angazhuar që pikërisht në zyrat qendrore të sigurimit të shtetit të ruajë dokumentacionin. Qytetarët kishin kontroll të plotë mbi këto dosje. Pas këtij momenti u miratuan ligje, dispozita lidhur me atë çka kishte ndodhur. Sigurisht, këto nuk ndodhën menjëherë. Vetëm pas bashkimit të Gjermanisë, zoti Gauck, i cili është aktualisht Presidenti Federal i Gjermanisë, në atë periudhë mori postin e të ngarkuarit të veçantë, të qeverisë federale për administrimin e këtyre dosjeve dhe shfrytëzimin e mëtejshëm të këtyre, pra në historinë e ish-Gjermanisë lindore. Mënyra e të proceduarit në Gjermani ishte e tillë që pikërisht çdo gjë do të bëhej mbi bazën e një konsensusi sa më të gjerë të shoqërisë, të miratohej një ligj përkatës, i cili do të mund të përbënte bazën për të mundësuar dhe realizuar aksesin e të prekurve, rreth të cilëve ishin krijuar këto dosje, por edhe në interes të sistemit të drejtësisë, si dhe duke iu ofruar mediave informacionin përkatës për të sqaruar këto raporte. Ishte një proces në tërësi pozitiv për shoqërinë dhe ne jemi krejtësisht transparentë me ketë pjesë të së shkuarës sonë, gjithsesi duke ruajtur disa kufij të caktuar. Ne e dimë që kjo zyrë, ky autoritet do të vazhdojë të ekzistojë të paktën deri në vitin 2019, kohë pas së cilës të gjitha këto dokumentacione do të rivlerësohen në kuadër të arkivimit federal.

Ka një iniciativë të shoqërisë civile për rikthimin të një tjetër varianti tëri të projekt ligjit të Lustracionit në parlament dhe një nga modelet që është marrë këtë herë është ai gjerman. Në këtë aspekt deri ku duhet të shtrihet niveli i bashkëpunëtorëve të regjimit në përjashtimin e jetës publike në Shqipëri? Deri në ç’nivel bashkëpunëtorësh nuk u lejuan më të merrnin pjesë në jetën publike që nga momenti i rënies së murit të Berlinit?

Çdo shoqëri duhet të gjejë vetë rrugën për të krijuar një raport dhe për të trajtuar të shkuarën. Ne thjesht mund të demonstrojmë dhe të tregojmë çfarë kemi bërë ne në rastin tonë, por ky është thjesht një model dhe një shembull, i cili për shoqërinë Gjermane ishte i duhuri, pasi ne kemi ndjesinë që pikërisht në formën e një autoriteti apo institucioni të tillë të qartësonim raportet me të shkuarën tonë. Nga ana tjetër, zoti Gauck, drejtori i parë i këtij institucioni, ka fituar një popullaritet vërtet të madh në atë periudhë dhe unë mendoj që edhe fakti që ai si pastor evangjelist, i angazhuar në një lëvizje qytetare pikërisht përmes këtij institucioni është bërë President. Kjo tregon mbështetjen që ka pasur kjo lëvizje dhe kjo iniciativë në Gjermani, porse si shtete të tjera do t’i trajtojnë këto probleme kjo varet nga varësitë dhe ndërvarësitë sociale të vendit përkatës. Ne thjesht mund të japim këshilla, mund të japim përvojën tonë duke thënë që kemi përfituar nga këto procese transparente, por sigurisht një model i unifikuar nuk ekziston.

Një problem tjetër që e kemi trashëguar nga koha komuniste dhe ndoshta e keni pasur ju në përmasa të tjera, është ai i pronësisë. Si e zgjidhi Gjermania këtë problem?

Në fakt, edhe për investitorët Gjermanë është faktor i rëndësishëm, një pengesë mungesa e sigurisë në problematikën e çështjeve të pronësisë. Në Gjermani ishte që në fillim e qartë që për zonën apo hapësirën e ish-Gjermanisë Lindore duhej gjetur një rregull sipas parimeve të shtetit ligjor. Ka një përjashtim në këtë kontekst pikërisht për ato hapësira apo ambiente që ishin shtetëzuar nga Bashkimi Sovjetik, në 1945 –1949. Rreth kësaj situate u mor një vendim politik, të gjitha shtetëzimet dhe shpronësimet e bëra në ish-Gjermaninë Lindore u shfuqizuan. Në ketë drejtim, ne kemi formuluar një zgjidhje, e cila u pranua nga shoqëria dhe u derdh në formën e ligjeve që u implemetuan. Parimi bazë ishte kthimi i pronës përpara dëmshpërblimit. Atje ku ishte e mundur që prona t’i rikthehej pronarit të hershëm kjo u bë, por atje ku kjo nuk ishte fizikisht e mundur si për shembull në një rajon ku gjendet një central bërthamor, atëherë, sigurisht që jo, kishim alternativën tjetër atë të dëmshpërblimit. Kemi pasur gjithashtu një ligj, i cili krijonte mundësinë e epërsive, që do të thotë që shteti merr përsipër dëmshpërblimin nëse gjendet paraprakisht një investitorë që do të ndërtojë një fabrikë ose do të merrte një masë ekonomikisht të rëndësishme në mënyrë që njerëzit mund të siguronin jetesën e tyre. Unë mendoj që e rëndësishme është të gjendet konsensusi social rreth parimeve që zbatohen dhe këto të zbatohen në mënyrë të njëtrajtshme.

Çështja e pronës jo vetëm që është një shqetësim, për të cilin nuk ka një konsensus social, por është kthyer në një problem social. A mendoni se ky është një nga problemet kryesore që mban larg investitorët e huaj?

Në Shqipëri ka investime, kjo dihet, vetëm se është e ditur dhe këtë nuk e them vetëm unë, por e thotë Banka Botërore dhe të tjerë që pikërisht kjo problematikë e çështjeve të pronësisë është vërtet serioze dhe duhet zgjidhur. Sikurse e thashë, kjo vlen, jo vetëm për çështjen e pronësisë, por dhe për çështjen e dosjeve, lidhur me të shkuarës komuniste. Pra, duhet gjetur duhet gjetur një zgjidhje përshtatshme. Nuk ka zgjidhje të unifikuar. Dua t’ju them se si e kemi zgjidhur këtë në Gjermani, por do të flisja shumë hollësisht rreth kësaj. Ajo që kemi bërë përgjithësisht, është vendosja e rregullave, për shembull, në formën e ligjeve, rikthim apo dëmshpërblim dhe të gjitha këto ligje duhet të aplikohen dhe të implemetohen sa më shpejt që të jetë e mundur. Nuk mund të zgjasin pafundësisht. Nëse do të vazhdohet ky proces i zhdëmtimit në ritmin e tanishëm, kjo mund të zgjaste me dekada, me shekuj dhe kjo nuk është një perspektivë optimiste për personat e prekur. Pra, duhet të gjendet një zgjidhje realiste, e cila të ngrihet mbi një konsensus sa më të gjerë shoqëror.

Keni një këshillë për shqiptarët që tani kanë hyrë në dekadën e tretë të demokracisë, a jemi në rrugën e duhur të konsolidimit e demokracisë dhe cilat mendoni se janë ato gabime që kemi bërë në të shkuarën, dhe që do të ishte mirë të mos i përsërisnim?

Është e vështirë të ndash qytetarët nga pjesa tjetër e vendit, e thënë në mënyrë të shkurtër e të përmbledhur katalogu i detyrave mendoj që është duke përsëritur edhe një herë 12 prioritetet e vendosura nga BE, që janë një udhëzues mjaft i mirë lidhur me detyrimet që do të duhej të përmbushte Shqipëria. Unë do t’ua rekomandoja si tekst leximi edhe vetë shqiptarëve. Për sa i përket shoqërisë, unë do të kisha dëshiruar shumë më tepër angazhim të shoqërisë civile, të cilët do të kishin gatishmërinë për t’u aktivizuar në zgjidhjen e problemeve dhe gjithçkaje që nuk u pëlqen. Kjo nuk është diçka e thjeshtë. Nuk është e thjeshtë të kritikosh politikanët në veprimet e tyre, por them që do të ishte mjaft e rëndësishme që vetë shoqëria civile të mund të bëhej aktive në vetë të parë për ta çuar përpara vendin.

Ju rrëfej për dajën tim Hysni Milloshi: Vdiq i varfër, jetoi si i pasur

Kur ishte gjallë nuk mendova kurrë të publikoja një bisedë me të edhe pse mediatikisht ja vlente, por tani që nuk është më mes nesh, Lunch.com i detyrohet një bisede të fundit që ka brenda shumë të tilla me Hysni Milloshin.

Ishte një ditë vjeshte kur tek OraNews, Auloni (gazetar në Rtv Ora News) më lajmëroi se poshtë te kafja ishte Hysni Milloshi që më kërkonte.
- Eshtë daja im, i thashë kolegut, i cili mbeti i befasuar nga ky informacion.
Sa herë që biseda gazetarësh shkonin tek emri yt, unë nxitoja për të thënë se ti ishe daja im i preferuar.

E bëja me kast dajë, sepse ti gjithmonë më këshilloje të mos e them këtë, se me gjasë do më pushonin nga puna, ose do më flaknin nga ëndrra për të bërë gazetaren, ngase isha mbesa e atij komunistit, atij të "mallkuarit" që flet shumë ndershëm dhe që deliron se komunizmi dhe Enver Hoxha janë shpëtimi i Shqipërisë. Ku ta dije ti dajë se kapitalizmi një ditë do përgjunjej para kokëfortësisë tënde, e cila në zgjedhjet e fundit pa dashje u bë bukë e ujë për kundërshtarët e tu politik më të mëdhenj, të djathtët.

Më kujtohet si sot që më prisje me cigaret e tua të pafundme, ulur në kolltukun e madh dhe nëna ime që është motra jote, lëvizte nëpër shtëpi e shqetësuar për fjalët që po dëgjonte lart e poshtë dhe cigarët e shumta që pije duke të dëmtuar shëndetin.
- Eh moj mbesë, nuk është ashtu si po flitet, por jam mësuar unë me përbaltje. Vendimet nuk i marr vetëm, por me shokët e partisë.
Ai ishte i nxehur me Ramën dhe disa të tijtë. Por nuk e kishte vetëm me të, kishe një mllef 20 vjeçar me Partinë Socialiste, po aq të madh edhe me Nanon e të gjithë me rradhë.
- Kanë 20 vite që më injorojnë! Nuk bëhem kurrë me Berishën edhe pse ai është komunist në të vërtetë, por është nga ata komunistët si Nexhmija e Ramizi, thoje, me atë mënyrën tëndë të qetë dhe dorën që kish nisur të dridhej tek tymosje.
S'di pse ai nuk pati kurrë marrëdhënie me familjen Hoxha. Enveri thoshte, nuk i ka bërë ato krime që dalin sot në dritë. Janë punët e servilave dhe lakejve.
-Pastaj s'e ke parë ti që sot komunistët që vranë në diktaturë, por mbysin në kapitalizëm, më kthehej e më thoshte shpesh.
Jemi ndalur jo rrallë unë dhe ai tek realiteti shqiptar. Një ditë më zure mat kur më pyete:
- Më thuaj sa njerëz kanë vdekur në këto 20 vite? Sa tragjedi kanë kapluar familjet shqiptare. Sa janë burgosur, sa kriminelë rrinë rrugëve sidomos nëpër zgjedhje. Shumë më shumë, e thoje duke e zgjatur zanoren U.
-Po, të përgjigjesha unë, por njerëzit janë të lirë të zgjedhin rrugën e tyre. Nuk ka përsosje në asnjë sistem. Por ti këmbëngulje madje me argument të më bindje se Shqipëria mbetej në kurthin e maskarenjve dhe pazarxhinjëve. Madje nuk u kursyen edhe për ty shifrat e majme dajë, se gjoja mijëra euro kishe futur në xhep në zgjedhjet e 8 majit që të dëmtojë të majtën.
Kur humbe jetën në spital, ne u çartisëm, sepse në shtëpinë tënde të varfër, veç fotografisë së gruas tënde të ndjerë, Antonetës, të cilën e deshe përgjithnjë si në një histori filmash dhe një portreti të Enver Hoxhës, figurë të cilën e mitizove ndoshta prej faktit se në këto 20 vjet e keqja e trembur shpërtheu si kolera (më thojë ti shpesh) nuk ka asgjë tjetër.
Eshtë një shtëpi e mbushur me letra, librat që shkruaje së fundmi mes tyre një biografi për Enver Hoxhën që ma solle atë mbrëmjë vjeshte tek puna dhe më the duke nënqeshur:
- Mos lexo vetëm Fevzon, por lexoje edhe këtë librin tim.
- Dajë unë nuk kam lexuar asnjërin, sepse si shumë të tjerë më s'kam ngasje për atë kohë. Lufta me kolerën e sotme është bërë më e ethshme se e shkuara që se kam jetuar.
Poezitë e tua dajë, i lexoj e rilexoj me dashuri. Ke shkruar bukur sepse brenda teje ti ishe një qytet i madh perëndimor.
Më thoje shpesh që duhet të jetoj e lirë dhe të dashuroj e ridashuroj sa herë të jetë e mundur. Grindeshe shpesh më motrën tënde (nënën time) për ashpërsinë që ajo kishte për jetën e një gruaje. Nuk ishe fanatik siç ndokush mund të besoj.
Më kanë motivuar bisedat me ty sidomos kur më thoje se duhet të lexoj, të shkruaj, dhe të bëj jetën time pa menduar për gjykimin e botës.
- Bota këtë punë ka. Nëse do veprosh siç do ajo, do të mendojë se ke bërë detyrën dhe do të injorojë si njeri pa palcë kurrizore. Nëse nuk do pyesësh për të ajo do nxehet me ty dhe do tentojë të të marr fitoret dhe të ngërdheshet me humbjet e tua. Bota është e mjerë kur është shumë e lirë. Ajo vret, të lë pa bukë.
- Ja shiko kapitalizmin se ku po shkon. Del kryeministri e përmend Kinën, madje thotë se gjuhë zyrtare do e bëjmë. Pse ç'bëri Enveri më shumë?! Ai më pak! Kinezçe nuk mësoj njeri përvecse i vuri në punë dhe ju shfytëzoj kapacitetet sybishtëve.
Nuk kishe sens humori, por zotëroje një ironi të hollë dhe ishe tolerant. Shpesh jam ndjerë e hidhëruar kur gazetër të ndryshëm, gjoja pandehnin se po të vinin në lojë për mentalitetin e vjetër. Më thoje që e dije se kush e bënte dhe nuk ta hante qeni shkopin por ti më shumë se kushdo, besove në lirinë e medias. I respektoje gazetarët, sepse thoje që ishin e vetmja shpresë e këtij vendi. Mbi të gjitha e dije fuqinë e ekranit dhe gazetës që blihej në mëngjes te tezga. Por mua sërish më ka dhembur kur ti falje kaq shumë sepse jam përballur me të qeshura dhe batuta të ndryshme, por s'do ta bëj më, sepse tani e kuptoj sa shumë ke qeshur ti me këta koleraxhinjtë, humorxhinjtë që natën flenë mbi dyshek me pupla, por në shpirt kanë një mal me gozhdë.
Vitet e fundit opinioni për ty u transformua. Ndërsa fytyrat e demokracisë zhvishnin maskat një e nga një, disa të reflektuar nisën të thonë se je i ndershëm dhe se atë "Kasollen e Galigatit" e kishe bërë bukur. I kam ndarë me ty shpesh edhe këto opinione, por ti ishe gjithmonë i njëjti. Kurrë nuk u bëre palë as me ata që të lavdëronin e puthnin dorën në rrugë dhe as me ata që larg të rrinin.
Dajë, si nuk të dëgjova një herë të shash dikë! E çuditshme ti nuk kishe mllefe, por kritika, qëndrime dhe besoje në një vlerë që ndoshta mund të mos jetë e kohës, mund të mos jetë as vlerë, por ti kishe aftësinë e idealistit, i cili ushqehet me cigaret e tij. Kam parë jo vetëm unë këto kohë që figura të dashura të kombit që i besojmë idealistë, janë bërë fatkeqësisht, pragmatikë. Shkruajnë reagime, bëjnë reklama, kur ju ofrohet një punë për vajzën apo djalin. Heshtin kur ju kanë shëruar gripin e rëndë, ose kur diçka ju kanë në dorë. Ty të patën në dorë vetëm ndërshmërinë! Dhe shumë më beso, shumë janë gajasur me të. Një zë më thotë se ti si mohikani i fundit po ikën nga ne. Je një humbje më e madhe sesa një burrë, një poet, apo një komunist.
I ndershmi i fundit na dha lamtumirën. Duhet të ketë qënë e mundimshme të mos shitesh, të mos ulesh në gjunjë, të zgjohesh pa gruan e dashur në mëngjes dhe të telefonosh Gjergjin (djali i vogël) për ti thënë se sot je më mirë dhe se s'duhet të shqetësohen për të. Zemra më thotë se i bëre të gjitha në këtë jetë sidomos ato që nuk bëre ishin më të fismet se gjithçka.
- Shko, Antoneta duhet të të ketë përqafuar tashmë. Sa shumë e ke pritur këtë moment dajë...

P.S Hysni Milloshi ka lindur në Macukull të Matit.
Ka shkruar Poezi dhe tekste këngësh ku ka marrë çmime të para, të dyta dhe të treta. Vdiq i varfër, por jetoi si i pasur.

Tiranë, shuhet Hysni Milloshi kryetari i Partisë Komuniste

 TIRANE- Kryetari i Partisë Komuniste Hysni Milloshi është shuar sot në mëngjes në moshën 66 vjeçare. Zemra e Hysni Milloshit është ndalur në orën 06.30 minuta në spitalin e Mushkërive në Sauk të Tiranës ku ishte shtruar prej disa ditësh.

Burime nga bluzat e bardha të Sanatoriumit bënë të ditur sot n ë mëngjes për “Shqiptarja.com” se shkak i vdekjes ka qenë “Fibroza polmonare”.

Hysni Milloshi lindi më 27 janar 1946 në Macukull të Matit, dhe për 7 vjet jetoi në qytetin e Beratit. Edhe pas rrëzimit të rregjimit komunist vazhdoi të mbrojë me fanatizëm idealet e Enver Hoxhës. Në 1991 themeloi Bashkimin e Aktivistëve Vullnetar "Enver Hoxha", në qytetin e Beratit. Ai ishte themelues dhe Sekretari i Parë, i Partisë Komuniste të Shqipërisë pasardhëse e PPSH-së.  Në zgjedhjet vendore të 8 majit 2011, Hysni Milloshi, kandidoi për kryetar bashkie të Tiranës dhe me votat e marra nga mbështetësit e tij do të kishte rolin e papritur të vendosësit mes dy kandidatëve të mëdhenj për bashkinë e Tiranës, Edi Rama dhe Lulzim Basha. Milloshi, mori aq vota sa ta çonte, pas shumë marifeteve të tjera me zgjedhësit, diferencën me 10 vota,  dhe 1400 vota e marra nga ai, po të kishin qenë në anën e Ramës, nuk do ta lejonin Sali Berishën të urdhëronte rinumërimin me vota "të hedhura gabim".

(sg/shqiptarja.com)

Hysni Milloshi: Komunistë si Berisha edhe 20 vjet në pushtet

TIRANE- Gati 10 muaj më parë, Hysni Milloshi, kryetar i Partisë Komuniste, do të kishte rolin e papritur të vendosësit mes dy kandidatëve të mëdhenj për bashkinë e Tiranës, Edi Rama dhe Lulzim Basha. Milloshi, papritur mori aq vota sat a çonte, pas shumë marifeteve të tjera me zgjedhësit, diferencën me 10 vota dhe ato 1400 vota po të kishin qenë në anën e Ramës, nuk do ta lejonin Sali Berishën të urdhëronte rinumërimin me vota "të hedhura gabim". Sot Hysni Milloshi thotë se nuk ndjehet aspak I penduar, se bëri shumë mirë dhe se nuk e kishte parashikuar që roli I tij do ishte aq vendimtar për bashkinë e Tiranës. Në fund të fundit thotë se nuk ka asgjë, sepse edhe PS edhe PD janë dy korpuse që u ndanë nga ish-PPSH-ja dhe komunistët jo vetëm sot, por edhe për dy dekada të tjera do të drejtojnë Shqipërinë.

Z.Milloshi, desha ta nis këtë intervistë me deklarimin që bëtë sot (dje), duke mbështetur kryeministrin Berisha që pastrimin e vendit ta bëjmë si në kohën e komunizmit, me fushata.
Ky deklarimi im ka edhe një çikë sarkazëm brenda, siç ka edhe një të vërtetë. Unë nuk jam nga ata njerëz që për hir të opozitës, që nuk e dua Sali Berishën prej 20 vjetësh dhe e kam cilësuar me epitete të ashpra, dhe ndaj të bardhës t'i them të zezë. Unë nuk shoh të keqen që populli të pastrojë. Nëse shkon p.sh. në Gjermani nuk shikon asnjë copë letre përtokë.

Por nuk del kancelari të japë direktiva.
Gjithsesi është shteti gjerman, kultura e popullit, disiplina që ka bërë atë. Unë nuk kap anën negative të Saliut që thotë gjithçka madje se çfarë do të hamë në darkë, por opinioni edhe pse ai nuk është serioz, sepse ka leva të tjera, unë jam që territori të pastrohet. Jam që media dhe opinioni të veprojnë në forma të ndryshme të futin sadopak ndjenjën e pastërtisë.

Kryeministri jep nisma kolektive, por është për shtetin privat, siç tha pak ditë më parë, ashtu siç e ka bërë dhe po shet gjithçka.
Mua më vjen rëndë që kryeministri del dhe merret me gjëra që nuk i takojnë atij.

Nuk ju duket si ai udhëheqësi që kemi patur dikur që flet për gjithçka?
Nëse flasim sinqerisht Sali Berisha votat i merr si antikomunist, bërtet dhe shan për komunizmin me fjalorin më të rëndë, por ai për të mbajtur pushtetin e mban si komunist. Ai e ka mentalitetin, por harron se është në një system tjetër që e mburr.

Është po ai sekretari i PPSH- së, komunist prej vitit 1968?
Po, po në mjaft veprime është ai, por me maskën e antikomunizmit.

Ju duhet të ndjeheni i kënaqur që në krye të vendit është një komunist që sillet si antikomunist?
Kjo është një pyetje shumë e rrezikshme. Ai është vërtet komunist, por unë nuk mund të kënaqem me të, sepse kur erdhi puna për të shpëtuar popullin e tyre, këtyre komunistëve nuk iu dridh dora për të prerë kokën e popullit. PPSH, të cilën unë e kam dashur, edhe pse s'kam qenë në radhët e saj dhe isha gati të jepja jetën, në kongresin e qershorit 1991, për të shpëtuar kokat e tyre, 3000 delegatë në sallë i prenë kokën popullit, sikur s'kish qenë kurrë me të.

Po këtu s'ka faj Sali Berisha, por udhëheqja e të majtës që braktisi trashëgiminë e PPSH-së?
Sigurisht udhëheqja e të majtës, por mos harroni, se PPSH u nda në dy korpuse, një nga PS një nga PD. Revolucionin e nisën komunistët me luftë, e bënë dhe e vazhduan dhe kundërrevolucionin e bënë po komunistët. Në ballë të demokracisë ne nuk pamë disa njerëz që pritej të dilnin, që duhet të ishin nga klasat e përndjekura prej komunistëve, ata që kishin qenë nëpër burgje. Në cilën shtëpi u krijua PD? Në shtëpinë e Pjetër Arbnorit, që kishte qenë 28 vjet në burg, apo në shtëpinë e anëtarit të Komitetit Qendror të PPSH-së? Bijtë e anëtarëve të PPSH i ke edhe në PD edhe në PS. Para disa vitesh kur kaloja në rrugën "Qemal Stafa" ishte një lokal, ku njerëzit hidhnin romuze ndaj meje, sa herë kaloja. I duroja, por një ditë u ktheva: "Çfarë keni?". Ata më thonë: "Po ja komunizmi kështu, komunizmi ashtu". "Po ne komunizmin e kemi lart, unë jam poshtë, pa punë, fukara"-ua ktheva.-"Komunistët janë në pushtet, sepse ata kanë qenë njerëzit me maskë, që deri dje të fusnin në dhe dhe sot janë në pushtet, deputetë, ministra, kryetarë partish. Dhe po përmbysët ata, keni përmbysur pjesën më të keqe, pjesën më tradhëtare, më te pabesë dhe më të pafytyrë. Por ju këtë nuk e bëni". Cili nga këta liderë që janë sot u ngrit në vitet '80 që kanë qenë në PPSH dhe që sot janë në PD, apo në PS, cili prej tyre u ngrit dhe tha se tufëzimi ishte fatal.

Po ishte një takim në gusht 1990 i Ramiz Alisë me intelektualë…

Po por aty ishte fundi, ishte një lojë e poshtër, se a doni pluralizmin apo jo. Flas përpara. Për 10 vite populli shqiptar qëndroi me tollona. Mua s'ma dëgjonte njeri zërin se isha i vogël por në sy të 500 vetëve dhe me presidiumin ku kishte figura të larta, u ngrita dhe thashë që: "Që nga gazeta e Sarandës deri në Tropojë, për tufëzimin gënjejnë, sepse ka dështuar që në orët e para". 500 vetë duatrokitën dhe ishte viti 1985. Këta që na mësojnë antikomunizmin sot, dje na mësuan komunizmin. Cili prej tyre ngriti zërin kur u bënë padrejtësitë? Këta janë rrufjanët politikë, që e shajnë kur ua do interesi dhe pastaj veprojnë si komunistë.

Po pra por kami mbetur i vetmi vend në ish-Europën Lindore ku qeverisin komunistët
Edhe do të jemi

Edhe sa kohë?
Të paktën edhe 20 vjet. Shikoni se si po bëhet kjo punë. Disa komunistë rrëmbyen flamujt e antikomunizmit dhe janë në pushtet. Një pjesë edhe për arsye moshe edhe që të mos dalin në skenë u tërhoqën, por janë djemtë e tyre.

Bijtë e bllokut, siç thotë Berisha
Unë nuk jam me atë gjuhë. Por dje ishte babai ambasador, sot ka vajtur i biri. Ali Hoxha, Hoxhë Aliu. Unë ju siguroj që të paktën edhe 20 vjet këtu do të sundojnë ish-komunistët. Mentaliteti I komunistëve që në fakt nuk kanë qenë kurrë komunistë, por u ka pëlqyer diktatura, pushteti me dorë të hekurt, eleminimi I kundërshtarëve, që kanë qenë servilë ndaj pushtetit. Ishin pjesa më e keqe e komunizmit, siç bëjnë edhe sot. Ne vijmë nga fiset, nga bajraktarët dhe kjo vazhdon akoma.

Jeni shumë kritik por në zgjedhjet vendore te 2011 ishit në krah të qeverisë, e ndihmuat atë
Jo nuk jam në krah, është krijuar një legjendë në pjesën e popullit.

Jo nuk është legjendë urbane, por kandidimi juaj përkrah Ramës dhe Bashës në Tiranë i dha një minus të madh PS-së, i prishët shumë punë. Morët mbi 1400 vota apo më tepër. Ju i "bëtë gropën" kryetarit të PS dhe u bëtë ndihmës i Berishës.
Ndihmës jo i përgjegjshëm. Pjesëmarrja e Partisë Komuniste në zgjedhje, votat e mia u bënë decizive, por se kush do të fitonte Rama apo Basha, unë nuk jam fajtor. Në 2009 Sali Berisha dhe Edi Rama, natën e zezë të 21 prillit, u bënë qengja për interesat e tyre dhe ndryshuan Kushtetutën dhe Kodin. Unë nuk e di pse i thonë princ atij fukarasë, djalit të Leka Zogut, sepse princ nuk është ai, por djali është djali i Berishës apo i Ramës, sepse këtu u vendos monarkia absolute.

Po ju si parti nuk keni patur aq elektorat sa të dëmtoheshit nga kjo marrëveshje?
Ne që nga viti 1998, kur na u dha liria politike deri në 2005 ne kemi patur elektorat për të futur të paktën 2 deputetë në Kuvend.

Sipas KQZ-së nuk keni marrë aq vota
Jo nuk kemi marrë dhe as nuk do të marrim, sepse nuk kemi marrë pjesë në koalicione dhe votat tona janë ndarë me zona, duke ia dhënë PAD, PSD, PBDNJ etj.

Po pse nuk jeni futur në koalicion?
Ne na ka vrarë, na ka terrorizuar një herë PD që na nxorri jashtë ligjit, pastaj PS me format më të poshtra, megjithëse ne, gabimi im fatal si drejtues i kësaj partie, ishte që atje ku nuk kishim pjesëmarrje, ne 20 vjet në fund të fundit, kur bëheshin balotazhe, kemi votuar për PS dhe ata kurrë nuk na thanë as faleminderit. Aty iu krijua përshtypja se votat e komunistëve, ata i kishin në xhep.

Si t'ju falenderonin?
Janë futur me dhjetra deputetë me votat e Partisë Komuniste. Unë personalisht votove 3 herë për Edi Ramën, megjithëse kishim kandidatë për kryetar në Tiranë katër herë me radhë.

Pse votuat për Ramën?
Votova, gabova. Tani në 2009 ai bëri një Kod nazist me Berishën dhe as PS-ja vetë nuk mund të hynte në zgjedhje. Ne i bojkotuam dhe po të mos i kishim bojkotuar Edi Rama do të ishte sot kryeministri, sepse atij i duheshin 24 mijë vota. Ne po të mos na i vjedhësh, ne 35 mijë vota i marrim. Po të ishte në koalicion me Partinë Komuniste ai do të ishte kryeministër sot. Ne nuk morëm pjesë në ato zgjedhje dhe ne kishim 7-8 mijë anëtarë. Erdhën zgjedhjet e vitit 2011 dhe ne duhet të hynim për mbijetesë, sepse po nuk more pjesë të ikin njerëzit. PS nuk na pranoi në koalicion, sepse thoshin se kishin konflikte të mëdha për figurën e Enver Hoxhës, por morën një parti që kishte bashkëpunuar me faashizmin. Pranuan edhe një grup të vogël, që s'kanë qenë me ne Partia e Punës e rindërtuar dhe ku janë anëtarët e Byrosë Politike. Unë i thashë Ndre legisit që të hynte partia në zgjedhje dhe të shikonim se çfarë votash merrnim. Unë nuk u futa as me Ilir Metën, as me Sali Berishën, as me Edi Ramën, por si parti e pavarur, duke vënë në rrezik edhe emrin tim.

Idea është që ju u futët në garë vetëm për të prishur punë.
Jooooo.

Ashtu doli rezultati, pse jo?
Po ç'më duhet mua rezultati? Unë u futa si parti më vete dhe do futem sërish. Unë për qejf të krimit dhe të kriminelëve të PD dhe PS nuk i nxjerr 10 vetë në sheshin "Skënderbej" të digjen dhe të them se po digjen për kriminelët e Berishës apo Ramës. Ne kemi vuajtur, nuk kemi shumë të drejta dhe do marrim pjesë në çdo zgjedhje. Kur nuk na pranojnë në koalicion, ne nuk vrasim veten. Unë i konsideroj borgjezë ata të PS-së dhe s'kanë asnjë ndryshim nga PD-ja. Unë jam kundër borgjezisë. Nuk jam bisht as i Edi Ramës as Sali Berishës apo Ilir Metës.

Si reagoi elektorati i majtë, kur ju garuat edhe kundër Ramës edhe kundër Bashës?
Elektorati i majtë reagoi në mënyrën më kriminale, më të pacipë që do të vdisja pa e ditur. Unë nuk mendoja se ai do të sillej ashtu me një grup të vogël komunistësh siç u soll. E pashë veten më ngushtë se në 1990-1991, kur bëra lëvizjen për mbrojtjen e Enver Hoxhës. Atëherë askush nuk bëri thashetheme si vjet, jo kam marrë 300 mijë euro, jo një shtëpi e një makinë andej. Unë kurrë nuk do ta harroj kur isha në një konferencë ndërkombëtare dhe flisnin komunistë nga gjithë bota. Ishte një amerikan që çuditi sallën me oratorinë e tij. U detyrova të dal 4-5 herë jashtë dhe dëgjoja të njëjtën shprehje: "Hysni si je? Mos u mërzit". "Jo nuk po mërzitem"-u thoja dhe mbyllja telefonin, sepse doja të dëgjoja oratorin amerikan. Mora një avokat nga Vlora dhe i thashë: "ore Faslli, më kanë marrë shumë njerëz në telefon, si është puna?".
"Ou nuk e di ti"- më tha- "Janë mbledhur te PS-ja dhe thërrasin: "Poshtë komunistët! O Hysni, o tradhëtar…". Nuk e di a e kanë thënë atë vijimin: "Do të varim në litar". Pse nuk e di unë që kush është Pandeli Majko? Është një armik i popullit.

Majko armik? Shumë i ri dhe paqësor për të qenë i tillë!
Po ky nuk e pa veten që bashkëpunonte me një parti, bashkëpunëtore të fashizmit dhe duke bashkëpunuar me partinë e Kurt Kolës, që ka vrarë heronjtë e popullit. Unë nuk bashkëpunova as me partinë e Kurt Kolës, as me Ballin Kombëtar dhe ai doli në televizor dhe më cilësoi tradhëtar. Ai ka qenë një kryeministër dhe mendon se i di të gjitha, por harron se çfarë ka bërë kur ishte në Ministrinë e Mbrojtjes. Unë kam votuar për PS-në, edhe pse e di se çfarë udhëheqje ka, sepse është delja e ujqërve, për hir të elektoratit socialist, sepse e ndaj atë nga udhëheqja, por unë dua të mbijetoj si parti dhe nuk mund të rri pa marrë pjesë në votime.

Si ju duk rinumërimi i votave për Tiranën, duke përmbysur rezultatin?
Sigurisht ishte një shije e hidhur se kjo s'ishte bërë ndonjëherë. Kur i numëruan në Tiranë, pse nuk i numëruan edhe në vende të tjera? Ajo u bë sepse Sali Berisha tha: "Pse për 10 vota do t'ia lë unë Edi Ramës?".

Ju u ndjetë fajtor për këtë?
Jo nuk pse të ndjehem fajtor, sepse luftova për të mbrojtur nderin dhe dinjitetin e partisë time, por më erdhi keq pse u përdorën metoda që dje u përdorën kundër Edi Ramës dhe nesër mund të përdoren për të tjerë. Unë, nëse nuk marr pjesë në zgjedhje dhe kur asnjë parti nuk më pranon në sofër, nuk kam se çfarë të bëj.

Po por Sali Berishës në të djathtë nuk i del kush kundër dhe kjo ndodh vetëm te e majta…
Unë jam më vete, s'jam as i majtë as i djathtë. Jam komunist. Partitë komuniste anojnë nga shtresat e varfra dhe mund të bësh koalicion të përkohshëm me këto parti. Pse fall do të shtija unë që këto vota do të ishin decizive? Para katër vitesh kur nipi i Vojo Kushit mori 24 mijë vota askush nuk tha gjë, ashtu si para tetë vitesh. Atëherë kur këta e dinin se mund të humbisnin…

Këta nuk dinin gjë fare…
Atëherë këta janë horra, debilë dhe nuk erdhi njeri të më thoshte: 'Ore kjo u bë, ti je i majtë, ne jemi sjellë jo mirë me ju". Por askush nuk erdhi. Herët e tjera erdhën dhe më parë hoqa kandidatin në Laç, në Korçë, por vjet komisionerët e PS-së nuk linin komunistët as të rregjistroheshin për këshilltarë, sepse nuk janë socialistë, por social-nazistë. A është serioze që në 20 vjet nuk arrij të takoj Fatos Nanon, sepse nuk ka dashur që si i madh t'i japë dorën të voglit. Ndryshe bie fjala nga Servet Pëllumbi.

Si ju duket bashkia nën drejtimin e Lulzim Bashës, meqë e ndihmuat të merrte postin?
Unë them se ai bëri një fushatë të mençur, pati aftësinë për tu prishur mendjen njerëzve, më të zgjuar se Edi Rama q s'bëri fare fushatë dhe shkonte nëpër ca rrugica dhe u jepte letra dhe u thoshte "Ai tjetri", duke kuptuar Sali Berishën. Këtu do të bëhet ndonjë rrugë, por të heqësh emrin e rrugës "Dëshmorët e 4 shkurtit" për 84 të vrarët nga Xhaferr Devës dhe sot i vë emrin e nipit të Xhaferr Devës dhe një antishqiptari më të këqinjtë, si Ibrahim Rugova. Ai edhe kur erdhi në Shqipëri, erdhi si provokator i madh, një njeri i diskredituar që i jepte dorën Millosheviçit kur në Kosovë mijëra njerëz përndiqeshin dhe vriteshin.

Ai ka qenë gandist në rezistencën e tij.
Jo Gandi ishte tjetër burrë, ishte kokë e madhe, pranoi të torturohej, ta hiqnin zvarrë, siç ia bënë Jezu Krishtit. Rugova ishte një bajraktar.
(Intervista eshte botuar sot ne gazeten Shqiptarja.com)